прыгрэ́ць, -э́ю, -э́еш, -э́е; -э́ты; зак.
1. каго-што. Абагрэць крыху, злёгку або зверху.
Прыгрэла сонца.
2. перан., каго (што). Прылашчыўшы, прытуліць (у 2 знач.; разм.).
П. сірату.
◊
Прыгрэць змяю (гадзюку) на сваіх грудзях (разм.) — зрабіць дабро чалавеку, які пасля адплачвае няўдзячнасцю.
|| незак. прыграва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. прыгрэ́ў, -рэ́ву, м. (да 1 знач.) і прыграва́нне, -я, н. (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
наба́ўка, ‑і, ДМ ‑баўцы, ж.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. набавіць.
2. Тое, што набаўлена. Разоў два.. [фельчар] пэцнуў Сашкаву руку ёдам, абліў яшчэ зверху чымсьці жоўтым, забінтаваў і, беручы ад Стафанковіча грошы, вытаргаваў набаўку. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
накла́дка, ‑і, ДМ ‑дцы; Р мн. ‑дак; ж.
1. Дэталь, якая накладваецца на што‑н. для ўмацавання. Плугі з накладкамі.
2. Кавалак матэрыі, скуры і пад., які нашываецца зверху для надання трываласці. Накладкі на каленях.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пазако́пваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
1. Паклаўшы ў якое‑н. паглыбленне, засыпаць зверху — пра ўсё, многае або ўсіх, многіх. [Цётка Хіма:] — Мы ведаем, як.. [хлеб] ухаваць, — у снег пазакопваем. Сабаленка.
2. Засыпаць, зараўнаваць усё, многае. Пазакопваць ямы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разгу́шкаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
1. Рухаючы з аднаго боку ў другі або зверху ўніз, падштурхоўваючы, прымусіць гушкацца моцна, не спыняючыся.
2. Гушкаючы каго‑, што‑н., надаць яму сілу інерцыі для кідання і пад.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сняжо́к, ‑носу, м.
Ласк. да снег; невялікі снег. Лагодна і роўна падае зверху сняжок. Бядуля. Сняжком, як пухам лебядзіным, Дарогі злёгку замяло. Бялевіч. На дварэ некалькі дзён стаяў марозік, а ўчора нават пацерушыў дробны сняжок. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сверх предлог с род.
1. (поверх чего-л.) на, зве́рху, паве́рх, наве́рх;
наде́ть сверх руба́шки надзе́ць паве́рх на саро́чку (наве́рх на саро́чку, зве́рху);
2. (превыше чего-л.) звыш (чаго); це́раз, праз (што);
расхо́ды сверх сме́ты выда́ткі звыш каштары́са;
3. (помимо чего-л.) апрача́, звыш (чаго);
сверх зарпла́ты он получи́л пре́мию звыш (апрача́) зарпла́ты ён атрыма́ў прэ́мію;
◊
сверх ожида́ния зусі́м неспадзява́на.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
падвяза́ць, ‑вяжу, ‑вяжаш, ‑вяяса; зак., каго-што.
1. Прывязаць, прымацаваць што‑н. пад чым‑н. Падвязаць званочак. Падвязаць вядро пад воз. // Абвязаўшы, прывязаць да чаго‑н., пазбавіўшы магчымасці падаць, апускацца. Падвязаць памідоры. □ Самы блізкі да вулляў рад маладых яблынек дзяўчаты прапанавалі падвязаць увечары, калі ўгамоняцца пчолы. Дуброўскі.
2. Абвязаць зверху чым‑н. Падвязаць шчаку хусткай. // Разм. Надзець што‑н. зверху, завязаўшы канцы. Мама і стол заслала настольнікам, і хату разы два перамяла, і хвартух новы падвязала. Брыль.
3. Дадаць вязаннем яшчэ крыху; падвязаць. Падвязаць шалік. Падвязаць рукавіцы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
з-над, прыназ. з Р.
Ужываецца пры абазначэнні прадмета ці месца, зверху або з верхняй часткі якога накіравана дзеянне, рух. З-над ракі даносіцца песня. □ Мо вецер з-над Рэйну, Дунаю тут плача заўсёды з тугі? Танк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
каба́т, ‑а, М ‑баце, м.
Уст. Род жаночай цёплай камізэлькі, безрукаўка. З блакітнага, аксаміту кабаты былі зашнураваны ззаду. Белыя рукавы сподніх блузак мелі шмат вышыўкі. Чорны. [Бабка] носіць спадніцу і зверху сарочкі нейкую камізэльку, якую заве кабатам. Якімовіч.
[Укр. кабат з перс.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)