філігра́нь, ‑і, ж.
1. Мастацкі ювелірны выраб з тонкага кручанага залатога, сярэбранага, меднага або іншага дроту, які мае выгляд карункаў.
2. Спец. Вадзяны знак на паперы. // Папера з такім знакам.
3. Накладныя металічныя ўпрыгожанні вокладак кніг.
[Фр. filigrane.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кала́ж, -у, мн. -ы, -аў, м.
1. У выяўленчым мастацтве: наклейванне на якую-н. аснову матэрыялаў рознай фактуры і колеру; сам твор, выкананы такім чынам.
2. Прыём эклектычнага спалучэння разнародных элементаў (па форме, змесце, якасці і пад.), а таксама выраб, створаны з выкарыстаннем такога прыёму.
|| прым. кала́жны, -ая, -ае.
К. стыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
панчо́хі, -чо́х, адз. панчо́ха, -і, ДМ -чо́се, ж.
Выраб машыннага або ручнога вязання, які надзяваецца на ногі і заходзіць за калені.
Капронавыя п.
Конь у панчохах (перан.: з белай, светлай поўсцю на ніжніх частках ног; спец.).
|| памянш. панчо́шкі, -шак, адз. панчо́шка, -і, ДМ -шцы, ж.
|| прым. панчо́шны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абпалі́ць, ‑палю, ‑паліш, ‑паліць; зак., каго-што.
1. Прымусіць абгарэць, абвугліцца. У стары дуб ударыла маланка, быццам вострым нажом зрэзала верхавіну, абпаліла магутны ствол. Васілеўская.
2. Апрацаваць выраб з гліны і пад. уздзеяннем агню. Абпаліць керамічныя вырабы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ша́лік, ‑а, м.
Выраб з тканіны або шарсцяных нітак для захутвання шыі. У Івана на шыі новы шалік, шэранькі, а ў Куліны — вялікая кашміровая хустка з махрамі. Гарэцкі. [Андрэй Ніне] мяккім пуховым шалікам захутваў шыю, зашпільваў гузікі паліто. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сальцісо́н ’каўбасны выраб з спрасаваных вараных субпрадуктаў’ (ТСБМ), ’вантрабянка’ (Мат. Гом.), салтысо́н ’тс’ (Скарбы), салтасо́н, сальсасо́н, сальсесо́н, салтысо́н ’тс’ (Сл. ПЗБ). З польск. salceson, якое Брукнер (480) выводзіць з італ., параўн. salsume, salsamento, salsiccia ’каўбаса’, а не з франц. saucisson.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
цынкагра́фія, ‑і, ж.
1. Выраб клішэ высокага друку, пры якім капіруюць на цынкавую (або магніевую) пласціну.
2. Прадпрыемства або цэх па вырабу такога клішэ. Я пачаў думаць, як зрабіць загаловак газеты. Цынкаграфіі ж тут няма, не закажаш. Сабаленка.
[Ад слова цынк і грэч. graphō — пішу.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
халва́, ‑ы, ж.
Салодкі кандытарскі выраб у выглядзе цвёрдай масы з расцёртага сланечніку, арэхаў і пад. Арахісавая халва. Сланечнікавая халва. □ Янка палез у будан і вынес адтуль два паржавелыя селядцы, пачак пячэння і кавалачак халвы на прамасленым шматку паперы. Чыгрынаў.
[Араб.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
эла́стык, ‑у, м.
1. Уст. Тое, што і рызіна.
2. Сінтэтычнае эластычнае валакно, з якога вырабляюць панчохі, шкарпэткі і пад., што маюць уласцівасць расцягвацца.
3. Эластычная тканіна з рызінавымі ніткамі, якая выкарыстоўваецца на паясы, падвязкі і пад.; выраб з такой тканіны.
[Грэч. elastós — пругкі, цягучы.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
изготовле́ние ср.
1. (производство) вы́раб, -бу м.;
изготовле́ние консе́рвов вы́раб кансе́рваў;
2. воен. падрыхтава́нне, -ння ср.;
обеспе́чить вре́мя для изготовле́ния к бо́ю забяспе́чыць час для падрыхтава́ння да бо́ю;
3. (стряпня) гатава́нне, -ння ср.;
он не люби́л варе́нья и други́х дома́шних изготовле́ний ён не любі́ў варэ́ння і і́ншых ха́тніх гатава́нняў;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)