Verbum

бязмо́ўны, -ая, -ае.

1. Пазбаўлены магчымасці гаварыць.

Бязмоўная жывёліна.

2. Маўклівы, баязлівы, які не адважыцца слова сказаць.

Ён стаў пануры і б.

3. перан. Ціхі, напоўнены цішынёй.

Б. лес.

|| наз. бязмо́ўнасць, -і, ж.

асадзі́ць³, асаджу́, аса́дзіш, аса́дзіць; аса́джаны; зак.

1. што. Акружыць умацаваны пункт войскам.

А. крэпасць.

А. горад.

2. перан., каго-што. Прыстаць з просьбамі; абступіць, дамагаючыся чаго-н. (разм.).

|| незак. аса́джваць, -аю, -аеш, -ае.

аўра́л, -у, м.

1. Спешная сумесная работа на марскім судне, у якой удзельнічае ўвесь асабовы склад карабля.

2. перан. Вельмі спешная работа ўсяго калектыву, выкліканая кепскай арганізацыяй справы (разм.).

|| прым. аўра́льны, -ая, -ае.

адгарадзі́цца, -раджу́ся, -ро́дзішся, -ро́дзіцца; зак.

1. Аддзяліцца, паставіўшы якую-н. агароджу.

А. высокім плотам.

А. шырмай.

2. перан. Адасобіцца, парваць сувязь з кім-н.

А. ад усяго свету.

|| незак. адгаро́джвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

адкіпе́ць, -плю́, -пі́ш, -пі́ць; -пім, -піце́, -пя́ць; -пі́; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Згуснуць, ссесціся ад кіпення.

Малако адкіпела.

2. перан. Супакоіцца, уціхнуць.

Адкіпела (безас.) на сэрцы.

|| незак. адкіпа́ць, -а́е.

адкукава́ць, -куку́ю, -куку́еш, -куку́е; -куку́й; зак.

1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Скончыць, перастаць кукаваць.

Адкукавала зязюля.

2. перан. Адбыць пэўны час у цяжкіх умовах (разм.).

Дзесяць месяцаў адкукаваў у каталажцы.

азіра́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.

1. гл. азірнуцца.

2. перан., на каго-што і без дап. Быць асцярожным, дзейнічаць з апаскай, звяраючы свае ўчынкі з учынкамі каго-н.; аглядвацца (разм.).

А. на аўтарытэт.

акры́ць, -ы́ю, -ы́еш, -ы́е; -ы́ты; зак., каго-што.

1. Накрыць, ахінуць.

А. плечы цёплай коўдрай.

2. перан. Пакрыць, агарнуць.

Жыта маладое поле ўсё акрыла.

Шэры туман акрыў лугавіну.

|| незак. акрыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

апаге́й, -я, м.

1. Пункт арбіты Месяца або штучнага спадарожніка Зямлі, найбольш аддалены ад Зямлі; проціл. перыгей (спец.).

2. перан. Найвышэйшая ступень, росквіт чаго-н. (кніжн.).

У апагеі славы.

|| прым. апаге́йны, -ая, -ае.

аблі́чча, -а, н.

1. Знешні выгляд, сукупнасць адметных рыс каго-, чаго-н.; рысы і выраз твару.

Сціранне аблічча старой вёскі.

Знаёмае а.

2. перан. Характар, духоўны склад.

Маральнае а. чалавека.

Нацыянальнае а. літаратуры.