Verbum

прэфе́кт, -а, М -кце, мн. -ы, -аў м.

1. У Старажытным Рыме: адміністрацыйная, судовая або ваенная пасада, а таксама асоба, якая яе займае.

2. У шэрагу дзяржаў: службовая асоба — кіраўнік цэнтральнага (Румынія) або рэгіянальнага (Расія) урада на месцах.

3. У некаторых краінах: начальнік гарадской паліцыі.

раё́к, райка́, мн. райкі́, райко́ў м.

1. Скрынка з павелічальным шклом для разглядвання малюнкаў, а таксама паказ такіх малюнкаў на кірмашах 18—19 стст., які суправаджаўся жартоўнымі тлумачэннямі; батлейка.

2. Лялечны тэатр (уст.).

3. Тэатральная галёрка (разм., уст.).

|| прым. рае́шны, -ая, -ае (да 1 знач.).

гі́ра, -ы, мн. -ы, гір, ж.

1. Металічны груз пэўнай вагі, які выкарыстоўваецца ў якасці меры пры важанні, а таксама спартыўная прылада для практыкаванняў у цяжкай атлетыцы.

2. Вісячы груз для процівагі або прывядзення ў рух механізма.

Гадзіннік з гірамі.

|| прым. гірaвы́, -а́я, -о́е.

гравю́ра, -ы, мн. -ы, -вю́р, ж.

1. Малюнак, выразаны на гладкай паверхні якога-н. цвёрдага матэрыялу (металу, дрэва, шкла), а таксама адбітак такога малюнка на паперы.

Г. на медзі.

2. Від графікі, які ахоплівае творы, выкананыя такім спосабам.

|| прым. гравю́рны, -ая, -ае.

Гравюрная тэхніка.

грамада́, -ы́, ДМ -дзе́, ж.

1. Група людзей, натоўп.

2. Пазямельная абшчына ў Беларусі і Украіне да рэвалюцыі 1917 г., а таксама сход членаў гэтай абшчыны.

3. Аб’яднанне, арганізацыя людзей, якія маюць агульныя мэты, звычайна палітычныя.

Беларуская сацыялістычная г.

Беларуская сацыял-дэмакратычная г.

гу́бка², -і, ДМ -бцы, мн. -і, -бак, ж.

1. Мнагаклетачная беспазваночная марская жывёліна тыпу прасцейшых.

2. Мяккі наздраваты касцяк гэтай жывёліны, які добра ўбірае вільгаць і служыць для мыцця, а таксама падобны выраб з гумы і іншых матэрыялаў.

Мыцца губкай.

|| прым. гу́бкавы, -ая, -ае.

гу́мар, -у, м.

1. Дабрадушна-жартаўлівыя адносіны да чаго-н.

Валодаць гумарам.

Пачуццё гумару.

2. У мастацтве: паказ якой-н. з’явы ў дабрадушна-смешным, камічным выглядзе, а таксама літаратурны твор, заснаваны на гэтым прыёме.

Аддзел сатыры і гумару ў газеце.

|| прым. гумарысты́чны, -ая, -ае.

шалёўка, -і, ДМ -ўцы, ж.

1. гл. шаляваць.

2. зб. Тонкія дошкі, якія ідуць на абшыўку драўляных пабудоў, а таксама абшыўка з такіх дошак.

Пафарбаваць шалёўку.

3. мн. -і, -лёвак. Адна з такіх дошак.

4. Накладныя планкі вакол акна, дзвярэй.

|| прым. шалёвачны, -ая, -ае.

эўры́стыка, -і, ДМ -тыцы, ж. (спец.).

1. Сукупнасць даследчых метадаў, якія выкарыстоўваюцца для адкрыцця раней невядомага.

2. Метад навучання пры дапамозе навадных пытанняў, дыялогаў, які стымулюе ў вучняў развіццё актыўнага пошуку рашэнняў, а таксама тэорыя такой методыкі.

|| прым. эўрысты́чны, -ая, -ае.

Эўрыстычныя метады навучання.

курэ́нь, кураня́, мн. курані́, куранёў, м.

1. У некаторых мясцовасцях Беларусі: будан (разм.).

2. Жылая хата ў некаторых месцах Украіны і Прыдоння.

3. Асобная частка Запарожскага войска, а таксама яе стан (гіст.).

|| прым. куранны́, -а́я, -о́е (да 3 знач.).

К. атаман.

Выбіраць кураннога (наз.).