каха́нак, ‑нка, м.

Разм.

1. Любы, каханы (у 2 знач.). Той вясною дзяўчына чакала, Што з паходу каханак прыйдзе, Вясну радасна так загукала, А каханка... забіў якісь злыдзень. Чарот.

2. Тое, што і палюбоўнік. — Мой адзін знаёмы вось так ажаніўся. А ў жонкі дружок патайны быў. Выпусцілі яго з турмы, ён адразу да яе. Ёй, вядома, ніякага сэнсу не было кідаць майго знаёмага, а каханак не адступаўся. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рабо́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн.так; ж.

Разм. Памянш.-ласк. да работа (у 2, 6 знач.); невялікая або прыемная работа. — Тады еш ды адпачні з дарогі, а я ў сад загляну, работку там яшчэ не паспеў кончыць. Парахневіч. [Забіч:] — Хораша працаваць! Ой хораша, калі так работка кіпіць! Савіцкі. // Разм. зневаж. Пра дрэнную работу. [Багуцкі:] — Эге, нікуды не варта работа такая. З такой работкай паравоз і перагона не пройдзе. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узды́біць, ‑блю, ‑біш, ‑біць; зак., каго-што.

1. Узняць на дыбкі. [Ельскі] сустрэўся са Сцяпанам. Па момант нібы зжахнуўся ад яго фігуры волата, а пасля ўздыбіў каня. Пестрак.

2. Падняць угору, падняць дыбам. Над сажалкай, уздыбіўшы ваду, імкліва пранёсся віхор і затрашчаў у каноплях. Ракітны. Міхалькоў з групаю адважных і ўжо вопытных падрыўнікоў так уздыбіў сваімі ўзрывамі шлях, што прывесці яго да ладу гітлераўцам будзе не так лёгка. Кавалёў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

іржаве́ць і ржаве́ць, ‑вее; незак.

Пакрывацца ржой. Усе .. [машыны] былі пастаўлены так, каб не ржавелі і не псаваліся. Колас. Рэйкі цьмяна пабліскваюць, відаць, пачынаюць іржавець, бо цягнікі ходзяць рэдка. Грахоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гашэ́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн.так; ж.

Кручок у агнястрэльнай зброі для спуску ўзведзенага курка. Схаваўшы галаву за шчыт, кулямётчык націснуў па гашэтку, і «Максім» засакатаў. Дудо.

[Фр. gachette.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гугено́ты, ‑аў; адз. гугенот, ‑а, М ‑ноце, м.; гугенотка, ‑і, ДМ ‑тцы; мн. гугеноткі, ‑так; ж.

Французскія пратэстанты-кальвіністы 16–18 стст., якія праследаваліся каталіцкай царквой і ўрадам.

[Фр. huguenots з ням. Eidgenossen літаральна — саюзнікі.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заця́тасць, ‑і, ж.

Уласцівасць і стан зацятага. А на твары [Валі] як застыла, так і не раставала зацятасць і злосць. Адамчык. [Лес] стаяў суровы і сур’ёзны ў сваёй зімовай зацятасці. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зво́ды, ‑аў; адз. няма.

Разм. Нагаворы, плёткі. І жылося б, як у людзей, каб не чужыя зводы. Адамчык. Яго жонка зводы робіць, перадае другому, так толькі і жыве. Янкоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зені́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн.так; ж.

Разм. Зенітная гармата. Аўтаматычная зенітка. □ У той час, калі самалёты рабілі сваю брудную справу, па іх пачалі страляць зеніткі. Васілёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́вазіцца, ‑важуся, ‑вазішся, ‑вазіцца; зак.

Запэцкацца ў што‑н. Але гэта трохі рызыкоўна, бо можна ўгразнуць дзе-небудзь цёмначы, вывазіцца так, што і ў пасёлак брыдка будзе паказацца. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)