Verbum

аці́хнуць, -ну, -неш, -не; аціх, -хла; -ні; зак.

1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Стаць цішэйшым (пра гукі, шум і пад.).

Падвечар вуліца аціхла.

2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), перан. Спыніцца, аслабець у дзеянні (пра стыхійную з’яву).

Завея к ночы аціхла.

3. Супакоіцца, прыціхнуць.

Гаспадар аціх.

|| незак. аціха́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

абві́снуць, -ну, -неш, -не; абвіс, -сла; -ні́; зак.

1. Апусціцца ўніз.

Галіны дрэва абвіслі.

2. Павіснуць ад знямогі.

Рукі ў хворага абвіслі.

3. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Адцягнуцца, апусціцца.

Скура на твары абвісла.

4. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Выцягнуцца, стаць даўжэйшым (пра вопратку).

Падкладка паліто абвісла.

|| незак. абвіса́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

абману́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак., каго-што.

1. Схлусіць, наўмысна сказаць каму-н. няпраўду.

2. Увесці ў зман непраўдзівымі адносінамі, ашукаць.

А. пакупніка.

3. Не апраўдаць чыіх-н. спадзяванняў; не выканаць дадзеных абяцанняў, падвесці, падмануць, спакусіць.

Абяцаў быць і абмануў.

|| незак. абма́нваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. абма́н, -у, м. і абма́нванне, -я, н.

абмахну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак., каго-што.

1. Махаючы чым-н., абдаць струменем паветра (звычайна для ахаладжэння).

2. Ачысціць, змахнуць што-н., махнуўшы чым-н., скінуць.

А. пыл з паліцы.

А. стол.

|| незак. абма́хваць, -аю, -аеш, -ае.

|| звар. абмахну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся; незак. абма́хвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

ка́паць, -аю, -аеш, -ае; незак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Падаць кроплямі.

Днём капала (безас.) са стрэх.

2. што. Наліваць, разліваць кроплі чаго-н. на што-н.

К. лякарства ў шклянку.

3. перан., на каго. Нагаворваць, тайна паведамляць (разм.).

|| зак. нака́паць, -аю, -аеш, -ае; -аны (да 2 і 3 знач.).

|| аднакр. ка́пнуць, -ну, -неш, -не; -ні.

хло́паць, -аю, -аеш, -ае; незак.

1. каго (што) чым па чым. Стукаць па чым-н., звычайна з шумам.

Х. далоняй па плячы каго-н.

2. чым. Утвараць моцныя гукі, стукаючы чым-н.

Х. дзвярамі.

3. Утвараць кароткія адрывістыя гукі (пра стрэлы, выбухі і пад.).

Дзесьці хлопалі стрэлы.

|| аднакр. хло́пнуць, -ну, -неш, -не; -ні.

|| наз. хло́панне, -я, н.

ша́ркаць, -аю, -аеш, -ае; незак.

1. чым і без дап. Утвараць шорах, шум трэннем, закранаць што-н. з шумам.

Ш. мянташкай па касе.

Шабля шаркала аб падлогу.

2. са словам «нагой» або без яго. Прыстаўляць адну нагу да другой, стукаючы абцасам аб абцас (пры паклоне, вітанні і пад.).

|| аднакр. ша́ркнуць, -ну, -неш, -не; -ні.

|| наз. ша́рканне, -я, н.

шлёпаць, -аю, -аеш, -ае; незак.

1. каго (што), па чым і чым. Удараць, стукаць чым-н. мяккім, плоскім.

Ш. па руцэ.

Ш. вёсламі па вадзе.

Ш. басаножкамі.

2. Тое, што і шлёпацца (разм.).

Ш. у гразь.

3. Ісці, хадзіць, крочыць (разм.).

Ш. па гразі.

|| аднакр. шлёпнуць, -ну, -неш, -не; -ні (да 1 і 2 знач.).

|| наз. шлёпанне, -я, н.

шы́каць, -аю, -аеш, -ае; незак. (разм.).

1. на каго (што). Вымаўляць гук «ш-ш!», стараючыся супакоіць каго-н.

Што ты на мяне шыкаеш, не даеш слова сказаць.

2. Гукамі «ш-ш!», шумам выражаць незадавальненне.

Ш. пасрэднаму дакладчыку.

|| зак. ашы́каць, -аю, -аеш, -ае (да 2 знач.).

|| аднакр. шы́кнуць, -ну, -неш, -не; -ні (да 1 знач.).

|| наз. шы́канне, -я, н.