капіта́н, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Афіцэрскае званне або чын, а таксама асоба, якая мае гэта званне.

К. медыцынскай службы.

К.-лейтэнант.

К. 3-га рангу.

2. Камандзір судна.

К. карабля.

3. Кіраўнік спартыўнай каманды.

К. валейбольнай каманды.

|| прым. капіта́нскі, -ая, -ае.

К. мосцік.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зоа...таксама заа...).

Першая састаўная частка складаных слоў са знач.:

1) які мае адносіны да заалогіі, напр.: зоакабінет, зоафакультэт;

2) які мае адносіны да жывёл, напр.: зоаінжынер, зоамагазін, зоапаталогія, зоапланктон; «зоа...» пішацца, калі націск у другой частцы слова падае не на першы склад.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

з’я́ва, -ы, мн. -ы, з’яў, ж.

1. Тое, у чым выяўляецца сутнасць, а таксама наогул усякае праяўленне чаго-н.; падзея, выпадак.

Фізічная з.

Прыродныя з’явы.

Новыя з’явы ў грамадскім жыцці.

2. У п’есе: частка акта або дзеі, у якой склад дзеючых асоб не мяняецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

і², часц.

1. Ужыв. для ўзмацнення сэнсу таго слова, перад якім стаіць.

Не магла і падумаць пра гэта.

2. Вылучае наступнае слова; па знач. адпавядае часціцы «нават».

І сцены вушы маюць.

3. Адпавядае па знач. часціцы «таксама».

Будзе і на нашай вуліцы свята (прымаўка).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гандо́ла, -ы, мн. -ы, -до́л, ж.

1. Венецыянская лодка з навесам або каютай для пасажыраў.

2. Карзіна для пасажыраў паветранага шара, а таксама памяшканне для людзей у аэрастаце або дырыжаблі.

3. Таварны вагон з люкамі ў падлозе для высыпання грузу.

|| прым. гандо́льны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

будаўні́цтва, -а, н.

1. Галіна навукі і тэхнікі, якая займаецца будоўляй і рэканструкцыяй дамоў, збудаванняў.

2. Узвядзенне будынка або якога-н. іншага збудавання.

Б. спартыўнага комплексу.

3. Будаўнічы аб’ект, а таксама месца, дзе вядзецца будоўля.

Наведаць б.

4. перан. Стварэнне, арганізацыя чаго-н.

Культурнае б.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

асістэ́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

1. Памочнік прафесара, урача, рэжысёра і пад.

А. хірурга.

2. Малодшая выкладчыцкая пасада ў вышэйшых навучальных установах, а таксама асоба, якая займае гэту пасаду.

|| ж. асістэ́нтка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.

|| прым. асістэ́нцкі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

акта́ва, -ы, мн. -ы, -та́ў, ж. (спец.).

1. Восьмая ступень гамы, а таксама інтэрвал паміж бліжэйшымі аднайменнымі гукамі рознай вышыні.

2. Вельмі нізкі бас.

3. Васьмірадковая страфа, у якой першыя шэсць радкоў аб’яднаны дзвюма перакрыжаванымі рыфмамі, а два апошнія — сумежнай рыфмай.

|| прым. акта́ўны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

філо́саф, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Спецыяліст па філасофіі, а таксама ўвогуле мысліцель, што займаецца распрацоўкай пытанняў светапогляду.

2. перан. Чалавек, які ўдумліва, сур’ёзна ставіцца да жыцця, спакойна і разважліва адносіцца да жыццёвых няўдач і стрэсаў.

3. Той, хто схільны да абстрактных разважанняў (разм.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

хрысці́цца, хрышчу́ся, хры́сцішся, хры́сціцца; хрысці́ся; незак.

1. таксама зак. Абрадам хрышчэння прыняць (прымаць) хрысціянскую веру.

2. Рабіць малітвенны знак крыжа.

|| зак. ахрысці́цца, ахрышчу́ся, ахры́сцішся, ахры́сціцца (да 1 знач.), пахрысці́цца, пахрышчу́ся, пахры́сцішся, пахры́сціцца (да 1 знач.) і перахрысці́цца, -хрышчу́ся, -хры́сцішся, -хры́сціцца; -хрысці́ся (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)