адо́брыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак., што.
Станоўча аднесціся да чаго‑н.; ухваліць. Калі.. [Сцёпка] даведаўся, што Аленка збіраецца далей вучыцца, то адобрыў яе намер. Колас. // Згадзіцца з чым‑н., прыняць (праект, план і пад.). [Кіеня:] — А гэта — інжынерскія разлікі. Іх можна або адобрыць, або забракаваць. Шыцік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абкасі́ць, ‑кашу, ‑косіш, ‑косіць; зак., што.
1. Скасіць траву вакол чаго‑н. Абкасіць куст.
2. Пакасіць, скасіць усё. Абкасіць лугі. □ У тым баку, дзе была вёска, курэлася балота: высахла, калі яго абкасілі, і цяпер занялося агнём. Пташнікаў.
3. Апярэдзіць, перамагчы ў касьбе. Хто каго абкосіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абра́злівы, ‑ая, ‑ае.
Здольны абразіць; такі, які нясе ў сабе абразу. З-за пуні прагучаў прарэзлівы свіст, а за ім паляцелі ліпкія сваёй брыдкасцю абразлівыя словы... Галавач. У жыцці.. бываюць моманты, калі мала ўсёй накопленай за гады вытрымкі, каб перажыць адну хвіліну абразлівай няёмкасці. Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дыле́ма, ‑ы, ж.
1. Суджэнне, вывад з двума процілеглымі палажэннямі, з якіх неабходна выбраць адно, паколькі трэцяе немагчыма.
2. Становішча, пры якім выбар адной з дзвюх процілеглых магчымасцей аднолькава цяжкі. — А калі б перад табою паставілі такую дылему: салдат ці арыштант? Што выбраў бы? Колас.
[Грэч. dilēmma.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дыфіра́мб, ‑а, м.
1. У Старажытнай Грэцыі — урачыстая харавая песня ў гонар бога Дыяніса. // Хвалебны лірычны верш.
2. перан. Перабольшаная пахвала; усхваленне. Табе складаю дыфірамб, Пяро маё — таварыш верны, Калі сягоння ў час вячэрні Звіняць лісты, як гулкі ямб. Танк.
•••
Пець дыфірамбы гл. пець.
[Грэч. dithyrambos.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
марнатра́вец, ‑траўца, м.
1. Той, хто неразумна, марна траціць грошы, маёмасць. У той час калі эксплуататары з’яўляюцца марнатраўцамі, .. «галодны і абдзёрты люд» ёсць сапраўдны творца жыцця на зямлі. Майхровіч.
2. Аб дрэнным, нягодным чалавеку. [Рыгор:] — Ёсць многа розных марнатраўцаў, якіх нам трэба карміць сваёю працаю. Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падфа́рнік, ‑а, м.
Невялікі дапаможны ліхтар пад фарамі ці побач з імі. Прыглушыўшы матор, Юхневіч пераключыў святло на падфарнікі і ступіў на мокрую зямлю. Савіцкі. Змяркалася. Была тая шарая гадзінка, калі электрычныя ліхтары яшчэ не гараць, але аўтамашыны едуць ужо з запаленымі падфарнікамі. Карпаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
людае́д, ‑а, М ‑дзе, м.
1. Першабытны чалавек, дзікун, які ўжываў у ежу чалавечае мяса. // Персанаж казак, які пажырае людзей. Болей за ўсіх дрыжыць Янка ад страху, калі адпавядаюць пра людаедаў і разбойнікаў. Бядуля.
2. перан. Пра чалавека жорсткага, схільнага да насілля, забойства. Фашысцкія людаеды.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
магі́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да магілы. Магільны камень. Магільны насып.
2. Такі, як у магіле. Магільны холад. // Абсалютны, поўны (аб цішыні, спакоі). Магільная цішыня была ў Чыкілевічавай хаце, калі старшыня сельсавета агалошваў.. грозную рэвалюцыю. Колас.
3. Глухі, нізкі; замагільны (пра голас).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
по́тым, прысл.
Праз некаторы час. — Ідзіце, дзядзька Ахрэм, ідзіце... Я потым прыйду... Зарэцкі. // Пасля чаго‑н., затым. Нарэшце паплавок таргануўся, спачатку паверсе, потым імкліва нырнуў у глыбіню. Хомчанка. Перш сварыўся на яго бацька, потым бачыць — нічога не парадзіш, калі ў сына такая ахвота. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)