дажа́цца, ‑жнуся, ‑жнешся, ‑жнецца; ‑жнёмся, ‑жняцеся; зак.
Разм. Жнучы, дайсці, дабрацца да якога‑н. месца. Дажацца да дарогі. Дажацца да сярэдзіны паласы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
саспе́лы, ‑ая, ‑ае.
Разм. Які стаў спелым (пра плады і пад.). Адам сыходзіў з дарогі — былі Пакуцічы, — шукаў першыя саспелыя арэхі. Вышынскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Леві́нец ’кружны шлях’ (Федар. Дад.). Да левы < !!!ёоъ ’крывы’, г. зн. размешчаны ў бок ад прамой дарогі. Утворана пры дапамозе суф. -іней, характэрнага для зах.-слав. моў. На бел. моўнай тэрыторыі суфікс пашырай у зах. гаворках.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
о́бок разг.
1. нареч. по́бач;
жить о́бок жыць по́бач;
2. предлог с род. по́бач, каля́;
о́бок доро́ги каля́ даро́гі.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ска́терть ж. абру́с, -са м., насто́льнік, -ка м.;
◊
ска́тертью доро́га гла́дкай даро́гі, з лёгкім ве́трам;
скатерть-самобра́нка, см. самобра́нка.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адмы́цца, -мы́юся, -мы́ешся, -мы́ецца; зак.
1. Змыць з сябе бруд.
З дарогі ледзь адмыўся.
2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Зрабіцца чыстым, адмыцца, знікнуць пры мыцці.
Пляма на абрусе адмылася.
3. перан. (звычайна з адмоўем). Аднавіць аб сабе ранейшую думку (разм.).
Страціўшы рэпутацыю, да канца дзён не адмыешся.
|| незак. адмыва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыдаро́жжа, ‑а, н.
Месца паабапал дарогі. Наплываюць з прыдарожжа пахі вясковага вечара — натапыранага альховага лісця. Пташнікаў. Усё гудуць на прыдарожжы Тэлеграфныя слупы. Прыходзька.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыме́жак, ‑жку, м.
Разм. Неапрацаваная паласа зямлі каля мяжы. [Мікола з Наташай] адышліся з дарогі, селі на прымежку, проста на зямлю, на пажоўклую сухую траву. Краўчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыпха́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Разм. З цяжкасцю дайсці, прыйсці куды‑н. — Я сёння позна, Андрэй. Дарога псуецца, дарогі няма. Пакуль прыпхаўся... Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
арме́ец, армейца, м.
Той, хто служыць у арміі; вайсковец. Вайна адгрымела. Салют Уславіў шляхі перамогі. І выпаў армейцу маршрут На новыя выйсці дарогі. Глебка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)