Verbum

прае́хацца, -е́дуся, -е́дзешся, -е́дзецца; -е́дзься; зак. (разм.).

1. Зрабіць падарожжа на чым-н. на невялікую адлегласць або, слізгаючыся, пракаціцца па чым-н.

П. па лёдзе.

2. са словамі «па кім-н.», «па чыім-н. адрасе» і пад. З’едліва паджартаваць з каго-н. (жарт.).

|| незак. праязджа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

прыстасава́ць, -су́ю, -су́еш, -су́е; -су́й; -сава́ны; зак.

1. каго-што. Зрабіць прыгодным, прымяніць для чаго-н.

П. будынак пад клуб.

2. што і да чаго. Прымеркаваць да чаго-н. у часе.

П. паездку да свята.

|| незак. прыстасо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. прыстасава́нне, -я, н. і прыстасо́ўванне, -я, н.

зака́з, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Даручэнне або просьба зрабіць, выканаць што-н.

Па заказе (таксама перан.: па чыёй-н. просьбе, патрабаванні). Паліто на з.

Як на з. або як па заказе (пра тое, што адпавядае якому-н. патрабаванню, з’яўляецца ўзорным).

2. Заказаная рэч.

Разнесці гатовыя заказы.

закаці́ць, -качу́, -ко́ціш, -ко́ціць; -ко́чаны; зак.

1. што. Коцячы, накіраваць, змясціць, падзець куды-н.

З. калёсы ў пуню.

З. мяч пад стол.

З. вочы (завесці зрэнкі пад верхнія павекі).

2. перан., што і каму. Зрабіць, учыніць што-н. незвычайнае (разм.).

З. аплявуху.

З. прамову.

|| незак. зако́чваць, -аю, -аеш, -ае.

зарубі́ць², -ублю́, -у́біш, -у́біць; -у́блены; зак., што.

1. Зрабіць зарубку або зарубкі на чым-н. (разм.).

2. Агаліць паверхню пласта, прызначанага для адбойкі (спец.).

З. пласт вугалю.

◊

Зарубі сабе на носе (разм.) — добра запомні на будучае.

|| незак. зару́бліваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. зару́бка, -і, ДМ -бцы, ж.

перама́заць, -ма́жу, -ма́жаш, -ма́жа; -ма́ж; -ма́заны; зак.

1. каго-што. Зрабіць брудным, запэцкаць.

П. рукі чарнілам.

2. што. Замазаць, намазаць зноў або ўсё, многае.

П. аконныя рамы.

П. усе падшыпнікі салідолам.

|| незак. перама́зваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. перама́званне, -я, н. і перама́зка, -і, -зцы, ж. (да 2 знач.).

перасла́ць², -сцялю́, -сце́леш, -сце́ле; -сла́ў, -ла́ла; -сцялі́; -сла́ны; зак., што.

1. Паслаць нанава; зрабіць новы насціл.

П. пасцель.

П. падлогу.

2. чым. Тое, што і перакласці (у 3 знач.).

П. рады яблыкаў саломай.

|| незак. перасціла́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. перасці́лка, -і, ДМ -лцы, ж. і перасціла́нне, -я, н.

адпалі́ць, -палю́, -па́ліш, -па́ліць; -па́лены; зак., што.

1. Спаліць частку прадмета; перапаліўшы, аддзяліць.

А. кавалак шнура.

2. Апрацаваць тэрмічным спосабам метал, шкло для надання адпаведнай якасці (спец.).

3. перан. Зрабіць, сказаць што-н. нечаканае.

◊

Адпаліць штуку (разм., неадабр.) — учыніць што-н. недарэчнае, непрыстойнае.

|| незак. адпа́льваць, -аю, -аеш, -ае.

асвятлі́ць, -вятлю́, -ве́тліш, -ве́тліць; -ве́тлены; зак.

1. каго-што. Зрабіць светлым; накіраваць святло на каго-, што-н.; напоўніць святлом.

А. памяшканне.

Усмешка асвятліла твар хлопчыка (перан.).

2. перан., што. Растлумачыць, падрабязна расказаць пра што-н.

А. падзеі дня.

А. пытанне.

|| незак. асвятля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. асвятле́нне, -я, н.

абагаці́ць, -гачу́, -гаці́ш, -гаці́ць; -гаці́м, -гаціце́, -гаця́ць; -га́чаны; зак.

1. каго-што. Зрабіць багатым, багацейшым.

А. народ.

А. мову.

2. што. Палепшыць якасць, павысіць каштоўнасць чаго-н., уносячы ці выдаляючы пэўнае рэчыва і пад. (спец.).

А. руду.

А. глебу.

|| незак. абагача́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. абагачэ́нне, -я, н.