Verbum

вы́працаваць, -цую, -цуеш, -цуе; -цуй; -цаваны; зак., што.

1. Зрабіць пэўную колькасць работы; вырабіць.

В. норму.

2. Стварыць, развіць, адпрацаваць.

В. план сумесных дзеянняў.

В. стойкі характар.

В. добры стыль.

|| незак. выпрацо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. выпрацо́ўванне, -я, н. і выпрацо́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж.

прабле́ма, -ы, мн. -ы, -ле́м, ж.

1. Складанае пытанне, задача, якія патрабуюць вырашэння, даследавання.

Вырашыць праблему.

П. землекарыстання.

2. перан. Пра што-н. цяжка вырашальнае, ажыццявімае (разм.).

Гэта для мяне не п. (можна лёгка і проста зрабіць).

|| прым. прабле́мны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Праблемныя пытанні.

прасушы́ць, -ушу́, -у́шыш, -у́шыць; -у́шаны; зак., што.

1. Зрабіць сухім, поўнасцю высушыць.

П. вопратку.

2. Правесці які-н. час, сушачы што-н.

|| незак. прасу́шваць, -аю, -аеш, -ае (да 1 знач.).

|| наз. прасу́шка, -і, ДМ -шцы, ж. (да 1 знач.) і прасу́шванне, -я, н. (да 1 знач.).

пратраві́ць, -раўлю́, -ра́віш, -ра́віць; -ра́ўлены; зак., што.

1. Зрабіць, апрацоўваючы хімічным шляхам, вытравіць.

П. узор на метале.

2. Апрацаваць (футра) асаблівым саставам перад фарбаваннем.

3. Абеззаразіць хімічным рэчывам перад сяўбой, пасадкай.

П. насенне.

|| незак. пратра́ўліваць, -аю, -аеш, -ае і пратраўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. пратра́ўліванне, -я, н.

праяві́ць, -яўлю́, -я́віш, -я́віць; -я́ўлены; зак., што.

1. Робячы што-н., выявіць наяўнасць якіх-н. якасцей, уласцівасцей.

П. назіральнасць.

П. клопат.

П. сябе (выявіць свае магчымасці).

2. Апрацаваўшы хімічна, зрабіць бачным адлюстраванне сфатаграфаванага прадмета (спец.).

П. плёнку.

|| незак. праяўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. праяўле́нне, -я, н.

прыгатава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; зак.

1. што. Зрабіць, вырабіць што-н.; згатаваць, падрыхтаваць для спажывання, яды.

П. цэментны раствор.

П. вячэру.

2. што і чаго. Прывесці ў стан годнасці для ўжытку; падрыхтаваць загадзя.

П. калёсы ў дарогу.

П. корму свінням.

|| незак. прыгато́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

завастры́ць, -вастру́, -во́стрыш, -во́стрыць; -во́страны; зак., што.

1. Зрабіць вострым (у 1 знач.).

З. аловак.

2. перан. Больш рэзка абазначыць галоўнае, істотнае ў чым-н.; падкрэсліць.

З. пытанне.

◊

Завастрыць увагу на чым — сканцэнтраваць увагу на чым-н.

|| незак. завастра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і заво́стрываць, -аю, -аеш, -ае.

змалява́ць, -лю́ю, -лю́еш, -лю́е; -лю́й; -лява́ны; зак.

1. каго-што. Зрабіць копію з якога-н. малюнка, чарцяжа і пад., намаляваць з натуры.

З. бярозу.

2. што. Пакрыць што-н. скрозь малюнкамі.

З. увесь альбом.

3. што. Зрасходаваць на маляванне.

З. усю фарбу.

|| незак. змалёўваць, -аю, -аеш, -ае.

пераня́ць, перайму́, пяро́ймеш, пяро́йме; пяро́ймем, пяро́ймеце, пяро́ймуць; пераня́ў, -няла́, -ло́; пераймі́; пераня́ты; зак.

1. што. Запазычыць, унаследаваць, зрабіць прывычным для сябе.

П. вопыт.

П. дурныя звычкі.

2. каго-што. Перахапіць, перагарадзіць шлях каму-, чаму-н.

П. статак.

|| незак. перайма́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. перайма́нне, -я, н.

акцэ́нт, -у, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

1. Націск у слове, а таксама знак націску (спец.).

Зрабіць а. на чым-н. (перан.: падкрэсліваючы, звярнуць увагу на што-н.; кніжн.).

2. Асаблівасці вымаўлення, уласцівыя тым, хто гаворыць на чужой мове.

|| прым. акцэ́нтны, -ая, -ае (да 1 знач.).