Гайда́к ’від танца’ (Мат. Гом., 3; Шн.). Відавочна, кантамінацыя слова гайду́к ’від танца’ (гл.) і гайда́ць. Не выключаецца, што пэўны ўплыў магло таксама мець і слова га́йда! (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сухава́та,
1. Прысл. да сухаваты.
2. безас. у знач. вык. Пра пэўны недахоп вільгаці дзе‑н. [Насця:] — Грыбоў, братка, няма яшчэ: сухавата ў лесе. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бюджэ́т, ‑у, М ‑жэце, м.
Каштарыс прыходаў і расходаў дзяржавы, прадпрыемства або ўстановы на пэўны тэрмін. Дзяржаўны бюджэт СССР. Ваенны бюджэт. Бюджэт калгаса. // Сукупнасць асабістых даходаў і расходаў на пэўны тэрмін. Бюджэт сям’і. □ Сама, ледзь зводзячы канцы з канцамі свайго нязначнага бюджэту, Ніна заўсёды ўмела знайсці, адарваць ад сябе больш той долі, якую збіралі сіратам. Васілевіч.
•••
Асвоіць бюджэт гл. асвоіць.
[Фр. budget.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прафілява́ны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад прафіляваць.
2. у знач. прым. Які мае пэўны профіль, правільную форму ў сячэнні. Прафіляваны метал. Прафіляваная дарога.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
грані́чнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць гранічнага (у 2 знач.). Кампазіцыя твора да гранічнасці простая: узяты пэўны адрэзак часу, і на яго працягу паслядоўна разгорнуты падзеі. Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адгаласі́ць, ‑лашу, ‑лосіш, ‑лосіць; зак.
Праплакаць, галосячы, пэўны час. [Параска] ужо слаба помніць, як забіралі ў [панскі] двор Язэпку, затое па Васільку адгаласіла разам з маткаю. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адмало́ць, ‑мялю, ‑мелеш, ‑меле; зак.
1. Папрацаваць пэўны час, мелючы што‑н. Адмалоў тры дні запар.
2. Адпрацаваць на мліве.
3. Скончыць малоць. Млын адмалоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адстагна́ць, ‑стагну, ‑стогнеш, ‑стогне; зак.
1. Перастаць стагнаць. Адстагнаў, адмаліўся, адплакаў даўно ўжо наш працоўны народ. Машара. // перан. Скончыць пакутаваць; памерці.
2. Прастагнаць пэўны час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рацыяні́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак.; што.
Спец. Увесці (уводзіць), устанавіць (устанаўліваць) пэўны рацыён з мэтай арганізацыі правільнай сістэмы харчавання людзей ці кармлення жывёл.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́седзець, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны; зак.
1. без дап. Прасядзець, прабыць дзе-н. пэўны час.
В. пры хворым цэлыя суткі.
2. каго. Вывесці птушанят, седзячы на яйках.
В. куранят.
3. перан., што. Дасягнуць чаго-н. доўгім сядзеннем (разм., жарт.).
В. дысертацыю.
|| незак. высе́джваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)