вы́верты, ‑аў; адз. выверт, ‑у, М ‑рце, м.

Разм. Тое, што і выкрутасы. Дзед на вяселлі не мог нагуляцца, з выкрутам, з вывертам пайшоў дзед валь[с]а. Зарыцкі. [Пралыгін:] Адам Іванавіч, кажы... Без вывертаў, а проста. Клімковіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

скапа́, ‑ы, ж.

Буйная драпежная птушка сямейства ястрабіных, якая жыве каля рэк, азёр і харчуецца рыбай. — Скапа, — адказаў мой сябар, налягаючы на вёслы. — Так.. у літаратуры значыцца, а ў народзе яго проста рыбаловам завуць. Ляўданскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

увы́кнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. увык, ‑ла; зак.

Абл. Прывыкнуць да чаго‑н. — Увыкла... Смаліць, як мужчына, проста сорам... Нядаўна заходжу дома на кухню, а .. [жонка] сядзіць і смокча: з маіх недакуркаў зрабіла папяроску. М. Стральцоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узду́мацца, ‑аецца; безас. зак.

Нечакана, раптам прыйсці ў галаву, захацецца. [Яраш] не разумеў самога сябе — чаму раптам уздумалася адгаворваць сябра ад такой пачэснай і высакароднай справы? Шамякін. [Хлапчуком] проста хацелася пабегаць па маёнтку там, дзе ўздумаецца. Пальчэўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нія́каватасць, ‑і, ж.

Разм. Стан, пачуццё няёмкасці, сарамлівасці. Неўзабаве прыйшлі Андрэй Полаз і Раўнаполец. Трымалі яны сябе ў пачатку крыху афіцыйна ці, магчыма, проста адчувалі ніякаватасць у гасцях у дырэктара. Шамякін. Таццяна сумелася, адчула ніякаватасць. Марціновіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пастула́т, ‑а, М ‑лаце, м.

Кніжн. Зыходнае палажэнне, дапушчэнне, якое прымаецца без доказу. — Калі ласка, — сказаў Алесь. — Я проста ўдакладніў некаторыя не зусім... пэўныя пастулаты пана. Караткевіч. [Нада:] — Усе пастулаты, ураўненні, формулы зліваюцца ў кашмарную каламуць. Шамякін.

[Лац. postulatum.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

празме́рны, ‑ая, ‑ае.

Які перавышае меру, вельмі вялікі па сіле, ступені праяўлення. Аднак Саша не паддаваўся на хітрасць, не праяўляў празмернай цікаўнасці. Новікаў. Кахаў .. [Андрэй] проста і шчыра, але ўсю справу сапсавала яго празмерная адданасць навуцы. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

блізі́р, ‑у, м.

У выразе: для (дзеля) блізіру — пра тое, што робіцца, выконваецца для адводу вачэй. І калі напачатку.. [Малінін] размаўляў з Маняй проста так, дзеля блізіру, каб пазабаўляцца, то цяпер ужо, адчуваецца, стаў шкадаваць маладуху. Масарэнка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ко́мпас, ‑а, м.

Прыбор для вызначэння старон свету, у якім намагнічаная стрэлка паказвае на поўнач. Ісці па компасу. □ У яго [Білі] застаўся адзін толькі компас, і ён зрэдку пазіраў на яго, стараючыся ісці проста на захад. Лынькоў.

[Іт. compasso.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

залі́шне, прысл.

Разм. Звыш меры, занадта. Сяргей апраўдваецца залішне голасна, і Юрка прыкрывае яму рот далонню. Курто. Іван.. Цярэшка быў проста маўчун і не любіў залішне гаварыць там, дзе і без таго ўсё было ясна. Быкаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)