кува́нне, ‑я, н.

Абл. і паэт. Дзеянне паводле знач. дзеясл. куваць, а таксама гукі гэтага дзеяння. Пад гоманы бору, куванне зязюлі Злажыў Багдановіч тут яркі вянок. Броўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дыяме́нт, ‑а, М ‑нце, м.

1. (часцей у паэт. мове). Алмаз, брыльянт. То не скарб дарагі над зямлёй — То праменняў блішчаць, дыяменты. Бядуля.

2. Від дробнага шрыфту.

[Фр. diamant.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зара́начка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.

Нар.-паэт. Памянш.-ласк. да заранка ​1. Ты не згаснеш, ясная зараначка, Ты яшчэ асвеціш родны край. Багдановіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вырака́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., што.

Уст. і паэт. Абвяшчаць, выказваць. Выракаць прысуд. □ [Сімон:] Не тое грэх, што ў вусны ўваходзіць, А тое грэх, што вусны выракаюць. Клімковіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

акы́н, ‑а, м.

Народны паэт-імправізатар і спявак у некаторых народаў Азіі (казахаў, кіргізаў і інш.). Ляці, мая песня, ляці і спявай, Суседа-акына як след прывітай. Купала.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

княгі́ня, ‑і, ж.

1. Жонка князя.

2. Нар.-паэт. Нявеста. — Вось ты да дзяўчыны заляцаешся і, ведаю я, любіш ты яе. Чым яна для цябе не княгіня? Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

карале́віч, ‑а, м.

Уст. і нар.-паэт. Сын караля. Тым часам царэўна дала аб’яву, каб з’явіўся да яе жаніх. Перш-наперш паклікала да сябе ўсіх царэвічаў і каралевічаў. Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вяршэ́нства, ‑а, н.

Уст. Пануючае, кіруючае становішча. / у паэт. ужыв. Прымі ж удзячнасці вяршэнства, Бярозавы мой сіні кут, Што ты ўбярог маё маленства Ад слёз дарослых і пакут. Вярба.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Пясня́р ’спявак’ (Некр. і Байк.; мазыр., ГЧ), ’спявак; паэт’ (ТСБМ, Гарэц.), песьня́р ’спявак’ (Бяльк.), укр. пісня́р ’тс’, польск. pieśniarz ’тс’, в.-луж. pěsnjer ’шансанье’, славен. pesmár ’пеўчы’. Утворана ад пе́сня (гл.) па тыпу гусля́р, магчыма, арэальная інавацыя для перадачы франц. chansonnier (Банькоўскі, 2, 567).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

зяме́лька, ‑і, ДМ ‑льцы, ж.

Разм. Нар.-паэт. Ласк. да зямля ​1 (у 3, 5 знач.); зямліца. Зямелька — матка наша: і корміць, і поіць, і адзявае нас. З нар.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)