расшчабяні́ць, ‑бяню, ‑беніш, ‑беніць; зак., што.

Спец. Раздрабіць, ператварыць у шчэбень. Расшчабяніць камень.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хрызалі́т, ‑у, М ‑ліце, м.

Празрысты каштоўны камень залаціста-зялёнага колеру, разнавіднасць алівіну.

[Ад грэч. chrysós — золата і lithos — камень.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абшліфава́ць, -фу́ю, -фу́еш, -фу́е; -фу́й; -фава́ны; зак.

1. што. Пашліфаваць што-н. з усіх бакоў.

А. камень.

2. перан., каго. Выхаваць, зрабіць больш абыходлівым, вытрыманым (разм.).

А. маладога чалавека.

|| незак. абшліфо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

буйназярні́сты, ‑ая, ‑ае.

Які складаецца з буйных часцінак. Буйназярністы пясок. Буйназярністая парода. Буйназярністы камень.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жадэі́т, ‑у, М ‑дэіце, м.

Каштоўны белы камень з бледна-зялёным або сіняватым адценнем.

[Фр. jadeite.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

страз, ‑у, м.

Штучны, падобны да самацветаў, камень, выраблены з хрусталю з дамешкай свінцу.

[Ад уласн. імя.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

я́шма, -ы, ж.

Горная асадкавая парода чырвонага, зялёнага або шэрага колеру, якая складаецца з дробных зерняў кварцу і халцэдону (выкарыстоўваецца як дэкаратыўны камень і для вырабу мастацкіх рэчаў).

Шкатулка з яшмы.

|| прым. я́шмавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

асяло́к, ‑лка, м.

1. Дробназярністы тачыльны камень; брусок.

2. Спец. Камень для выпрабавання каштоўных металаў.

3. перан. Тое, што з’яўляецца сродкам выпрабавання, выяўлення якіх‑н. уласцівасцей, якасцей і пад. На асялку [адносін да] прыроды правяраецца дабрата чалавека, яго, калі хочаце, маральныя якасці. Шкраба.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

каме́нны, -ая, -ае.

1. гл. камень.

2. перан. Нерухомы, застылы.

К. выраз твару.

3. перан. Нячулы, раўнадушны.

Каменнае сэрца.

4. Ужыв. як састаўная частка ў назвах некаторых раслін, матэрыялаў і пад. (спец.).

К. вугаль.

Каменная соль.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

брусо́к, -ска́, мн. -скі́, -ско́ў, м.

1. Чатырохгранны кавалак чаго-н.

Б. мыла.

2. Вастрыльны, шліфавальны камень звычайна ў форме прадаўгаватага чатырохгранніка.

Вастрыць касу бруском.

|| памянш. брусо́чак, -чка, мн. -чкі, -чкаў, м.

|| прым. брусо́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)