◎ Непутны́ ’разбэшчаны, непаслухмяны’ (Яўс.), непутньш ’малапутны, бесталковы’ (Бяльк., Янк. Мат.), нёпуць ’бязладны чалавек, шалапут’ (Мат. Маг.), непуцьцё ’шалапутны, распусны, бяспутны чалавек’ (мсцісл., З нар. сл.), ’недарэчнасць’ (Бяльк.). Да путны (гл.), шлях семантычнага развіцця дэманструе тураўск. нёпуць ’распусніца, бездараж’ і ’бесталковы чалавек’ (ТС).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Стаўды́р ‘плот, агароджа’ (Сцяшк. Сл.), ‘упарты, някемлівы чалавек’ (Сл. рэг. лекс.), сталды́р ‘высокі, няўклюдны чалавек’ (кір., Нар. сл.), сто́ўдыр ‘валацуга’ (Сцяшк. Сл.), стаўду́р ‘тупы, разумова недаразвіты чалавек’ (Скарбы, Сцяшк. Сл.), сюды ж стаўдырава́ты ‘высокі’ (Сцяшк. Сл.). Няясна. Магчыма, набліжанае да папярэдняга слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Бэ́йбас нехлямяжы чалавек, гультай’ (Касп.). Укр. бе́йбас ’дурань, вялікі нехлямяжы чалавек’, рус. дыял. бейбас ’дурань’. Таго ж паходжання, што і ба́йбас (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Куцяльга́ ’кульгавы чалавек’ (Нар. лекс.). Да *куцель «куцы). Параўн. крывель ’тс’. Словаўтварэнне: *куц‑ель‑га. Параўн. пуст‑ель‑га ’пусты чалавек’ (Дабр.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дзіклі́вы
1. (застенчивый) ди́кий;
~вае дзіця́ — ди́кий ребёнок;
2. (угрюмый, избегающий общения) необщи́тельный, нелюди́мый;
дз. чалаве́к — нелюди́мый челове́к, нелюди́м;
3. (о животном) дича́щийся
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
праўдзі́вы правди́вый; (соответствующий действительности — ещё) и́стинный, по́длинный;
п. чалаве́к — правди́вый челове́к;
~вая апо́весць — правди́вая по́весть;
~вае адлюстрава́нне жыцця́ — правди́вое (и́стинное, по́длинное) отображе́ние жи́зни
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ко́сны I (невосприимчивый к новому, отсталый) ко́сный;
к. чалаве́к — ко́сный челове́к;
~ныя по́гляды — ко́сные взгля́ды;
к. ро́зум — ко́сный ум
ко́сны II, см. касцявы́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пісьме́нны
1. прил., прям., перен. гра́мотный;
п. чалаве́к — гра́мотный челове́к;
п. інжыне́р — гра́мотный инжене́р;
~нная рабо́та — гра́мотная рабо́та;
2. в знач. сущ. гра́мотный
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
шчо́дры в разн. знач. ще́дрый;
ш. чалаве́к — ще́дрый челове́к;
~рыя дары́ — ще́дрые дары́;
ш. на абяца́нні — ще́дрый на обеща́ния;
◊ ~рай руко́й — не скупя́сь
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
грэ́блівы, ‑ая, ‑ае.
Які адчувае агіду, гадлівасць да ўсякай неахайнасці і ўсюды яе падазрае. Грэблівы чалавек. // Які выражае агіду, гадлівасць. Грэблівая міна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)