*Сцёк, стёкы ’не з галавой (пра становішча ў вадзе)’: тут шчэ стёкы (пін., Нар. лекс.). Відаць, да ста́чыць ’быць дастатковым’ (гл.) або да сцекці́ ’дастаць, абхапіць’ (гл. сцякаць), параўн.: я тут нэ стэчу, тут тчэ нэ сцёкы (там жа).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вы́касіць, -кашу, -касіш, -касіць; -кашаны; зак.
1. што. Скасіць дзе-н. траву і пад.
В. сенажаць.
2. перан., каго-што. Знішчыць у вялікай колькасці (агнём, пошасцю і пад.; разм.).
Некалі тут халера выкасіла многа людзей.
Пажарам выкасіла (безас.) паўвёскі.
В. кулямётам рады ворага.
|| незак. выко́шваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. выко́шванне, -я, н.
|| прым. выкасны́, -а́я, -о́е (спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
утвары́ць, -вару́, -во́рыш, -во́рыць; -во́раны; зак., што.
1. Стварыць сабой, выклікаць сабой узнікненне чаго-н.
Лініі ўтварылі прамы вугал.
Вада ўтварыла ў зямлі паглыбленне.
2. Арганізаваць, заснаваць.
У. ваенна-палітычны саюз.
3. Зрабіць што-н. нечаканае, непажаданае, напракудзіць (разм.).
Ай, што вы, дзеці, тут утварылі!
|| незак. утвара́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. утварэ́нне, -я, н. (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пато́п, -у, м.
1. Паводле біблейскай легенды: паводка, якая за грахі людзей затапіла нібыта ўсю Зямлю.
Сусветны п.
Пасля нас хоць п.! (каб толькі нам было добра; неадабр.).
2. Разводдзе, паводка; пра многа разлітай вады дзе-н. (разм., жарт.).
У нізінах вясною — цэлы п.
Што тут за п. у вас у хаце?
|| прым. пато́пны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
штукава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны; незак., што.
1. Забіваючы, закладаючы, закрываць наглуха.
Ш. прабоіны.
2. Цыраваць, сшываць нябачным швом (спец.).
Ш. шоўк.
3. перан. і без дап. Выдумляць, майстраваць, вынаходзіць.
Што ты тут узяўся ш.?
|| зак. заштукава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны (да 1 і 2 знач.).
|| наз. штуко́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж. і штукава́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сме́ло нареч., в разн. знач. сме́ла;
сме́ло ска́зано сме́ла ска́зана;
здесь сме́ло разместя́тся два́дцать челове́к тут сме́ла разме́сцяцца два́ццаць чалаве́к;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
харчава́ць, ‑чую, ‑чуеш, ‑чуе; незак., каго-што.
Даваць, дастаўляць каму‑н. ежу; карміць. Харчаваць усю сям’ю. □ Тут кожны быў другому друг, Тут харчавалі партызанаў, Тут раздавалі сотням рук Вінтоўкі, кольты і паганы. Таўбін. Калі нас так увесь час будуць харчаваць, то мы за тры гады адгадуемся, як на курорце. Алешка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
панава́ць несов.
1. госпо́дствовать, вла́ствовать;
п. на мо́ры — госпо́дствовать на мо́ре;
2. (быть главным) главе́нствовать;
3. госпо́дствовать, преоблада́ть; цари́ть;
тут ~ва́ла така́я ду́мка — тут госпо́дствовало (преоблада́ло) тако́е мне́ние;
у ле́се ~ва́ла цішыня́ — в лесу́ цари́ла тишина́;
4. (жить в бездельи, праздности) ба́рствовать;
5. возвыша́ться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
неціка́ва,
1. Прысл. да нецікавы.
2. у знач. безас. вык. Не з’яўляецца цікавым. — А я на тваім месцы не застаўся б тут, — заўважыў Лабановіч. [Садовіч:] — Чаму? — Ды так. — мне тут нецікава. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
твары́цца несов.
1. (делаться) твори́ться, происходи́ть;
што тут тво́рыцца? — что здесь твори́тся (происхо́дит)?;
2. страд. твори́ться; созида́ться, создава́ться; выде́лываться; см. твары́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)