Стар ‘старое, былое’ (Нас.), ‘старасць’ (Нас., Стан.), ‘старое месцажыхарства’ (Касп.). Адпрыметнікавы назоўнік, гл. стары. Сюды ж, відаць, і дзеяслоў старава́ць ‘гутарыць, размаўляць’ (Нас., Скарбы).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
хрэн, род. хрэ́ну м. хрен;
◊ стары́ х. — бран. ста́рый хрен; ста́рый хрыч;
х. за рэ́дзьку не саладзе́йшы — погов. хрен ре́дьки не сла́ще
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Міру́н (іран.) ’стары халасцяк’ (Сцяц.; ваўк., Сцяшк. Сл.). Каш. mʼiřa ’жаніх, малады’, miřota ’маладая’. Да прасл. miriti ’заключаць шлюбны дагавор’ (Варбот, ОЛА–1979, 327–328).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
даўні, даўнішні, стары, застарэлы, старадаўні, старажытны, незапамятны, незапомны, архаічны
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
нічагу́сенькі, займ.
Разм. Узмацняльная форма да нічога 1. Амаль што ўсе даведаліся аб сваіх. Адзін стары Міхайла нічагусенькі даведацца не можа... Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узбушава́цца, ‑шуюся, ‑шуешся, ‑шуецца; зак.
Пачаць бушаваць (пра вецер, мора і пад.). Мора ўзбушавалася. // перан. Раскрычацца, пачаць буяніць. Пад вечар узбушаваўся стары.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Луба́к ’стары, худы конь’ (Юрч.), лубі́на ’тс’ (ветк., Мат. Гом.). Да луб 1 (гл.). Аб суфіксе ‑ак гл. Сцяцко (Афікс. наз., 146); экспрэсіўнасць, як у здыхля́к.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сач’ю́ у выразе сачʼю гаварыць ’загаворваць ад сурокаў’ (Сл. ПЗБ). Уласна з вачэй, г. зн. загаворваць ад «дурнога вока», рус. сглаза; ‑у — стары канчатак парнага ліку.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
напярэ́сцігі, прысл. і прыназ.
Абл. Напярэймы. Стары .. выбег, стаў напярэсцігі. — Вы куды гэта? Кулакоўскі. Трое ехалі па раллі, потым пусціліся напярэсцігі каню. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прашарава́цца, ‑руецца; зак.
Прадзіравіцца ад шаравання. Стары Верамейчык каторы дзень паглядае ўжо на свой плуг.. Парог тупы і паліца прашаравалася — латаць трэба. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)