медыя́на, ‑ы, ж.
1. У геаметрыі — прамая лінія, якая злучае вяршыню вугла трохвугольніка з сярэдзінай процілеглай стараны.
2. У статыстыцы — велічыня, што знаходзіцца ўсярэдзіне рада велічынь, размешчаных па ўзрастаючай або сыходнай лініі.
[Ад лац. mediana — сярэдняя.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дэвія́цыя, ‑і, ж.
1. Адхіленне стрэлкі компаса ад лініі магнітнага мерыдыяна пад уздзеяннем вялікіх мас жалеза.
2. Адхіленне (самалёта, судна, снарада, радыёхвалі і пад.) ад патрэбнага напрамку пад уплывам якіх‑н. прычын.
[Фр. déviation.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хо́рда, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.
Спец.
1. Прамая, якая злучае дзве кропкі крывой лініі.
2. Восевы шкілет у выглядзе пругкага эластычнага цяжа, спінная струна (у некаторых жывёл і ў зародка чалавека).
[Грэч. chordē — струна.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сыхо́дны
1. нисходя́щий;
па ~най лі́ніі — по нисходя́щей ли́нии;
у ~ным пара́дку — в нисходя́щем поря́дке;
с. на́ціск — лингв. нисходя́щее ударе́ние;
2. мат. (совпадающий) сходя́щийся
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
тлу́сты, -ая, -ае.
1. Які ўтрымлівае ў сабе шмат тлушчу.
Тлустая свініна.
2. Тоўсты, укормлены, сыты.
Тлустая індычка.
Т. карп.
3. Які атрымаўся ад тлушчу.
Тлустая пляма.
4. перан. Насычаны карыснымі рэчывамі.
Т. чарназём.
5. Тоўсты, з тоўстымі лініямі (пра лініі, друкарскія знакі, літары і пад.).
Т. шрыфт.
|| наз. тлу́стасць, -і, ж. (у 1, 2 і 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
упо́равень, прысл. і прыназ. з Т (разм.).
1. прыназ., з чым. На адной лініі, вышыні, глыбіні і пад.; на адным узроўні.
Вада ў. з краямі бочкі.
Самалёт ляціць у. з воблакамі.
2. прысл., з кім. Аднолькава, на роўных правах.
Адчуваць сябе ў. з іншымі.
3. прыназ., з кім-чым. Поруч, побач.
Сядзець у. з кім-н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
утвары́ць, -вару́, -во́рыш, -во́рыць; -во́раны; зак., што.
1. Стварыць сабой, выклікаць сабой узнікненне чаго-н.
Лініі ўтварылі прамы вугал.
Вада ўтварыла ў зямлі паглыбленне.
2. Арганізаваць, заснаваць.
У. ваенна-палітычны саюз.
3. Зрабіць што-н. нечаканае, непажаданае, напракудзіць (разм.).
Ай, што вы, дзеці, тут утварылі!
|| незак. утвара́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. утварэ́нне, -я, н. (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
габары́т, ‑у, М ‑рыце, м.
Гранічныя знешнія абрысы прадметаў (збудаванняў, машын, станкоў і пад.); аб’ём, велічыня чаго‑н. Габарыт кантэйнера. Габарыты вагонаў. // Адлегласць ад рэйкавага шляху да лініі будынкаў, якая забяспечвае свабодны праход поезда.
[Фр. gabarit.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
селе́ктар, ‑а, м.
Электрамагнітны апарат на чыгунцы, будоўлі і пад. для адначасовага выкліку некалькіх або ўсіх тэлефонных абанентаў лініі. [У пакоі] стаяць селектары і тэлефонныя апараты, звязаныя дзесяткамі правадоў з усімі ўчасткамі і службамі будоўлі. Грахоўскі.
[Ад лац. selector — сарціроўшчык.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наиме́ньший превосх. ст. найме́ншы;
наиме́ньшее кра́тное мат. найме́ншае кра́тнае;
◊
пойти́ по ли́нии (по пути́) наиме́ньшего сопротивле́ния пайсці́ па лі́ніі (па шляху́) найме́ншага супраціўле́ння.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)