дасвідрава́цца, ‑руюся, ‑руешся, ‑руецца; зак.
Разм. Свідруючы, дасягнуць якога‑н. месца, дабрацца да чаго‑н. — Да вайны я выпытаў у газетах, што на Палессі інжынеры да солі дасвідраваліся. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ваяўні́чы, ‑ая, ‑ае.
1. Схільны да вайны. Ваяўнічыя плямёны. // Разм. Задзірысты. Ваяўнічы настрой.
2. Мужны, адважны, баявы. Ваяўнічы выгляд. Ваяўнічы вокліч.
3. Актыўны і непрымірымы ў барацьбе. Ваяўнічы атэіст.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паарышто́ўваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго.
Арыштаваць усіх, многіх. У час вайны ніхто вечарам агню не запальваў: не было газы ды і небяспечна. Маглі наляцець фашысты і ўсіх паарыштоўваць. Дайліда.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прагандлява́ць, ‑люю, ‑люеш, ‑люе; зак.
1. каго-што. Панесці страты гандлюючы; прагандлявацца.
2. чым і без дап. Гандляваць некаторы час. [Сяргея] пакінулі ў спакоі, і ён прагандляваў да самай вайны. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прадрака́нне, ‑я, н.
Уст.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. прадракаць — прадрачы.
2. Прадказанне, прароцтва; тое, што прадракаюць. То той, го сёй успамінаў першыя дні вайны, успамінаў прадраканні яе зыходу. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бра́тачка, ‑і, м.
Разм. Памянш. да братка. [Прахор:] — На табе, братачка, за гэта [за працу] гамбургскія боты. Зарэцкі. [Незнаёмы:] — А я ад вайны прывык да запальнічкі. Яна, братачка, не падвядзе ў любую слату. Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бры́ндаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Хадзіць, совацца без патрэбы; сланяцца, нічога не робячы. [Ева:] — А прыйшоў [сын] з вайны калекам — купіў ружжо ды ўнадзіўся хадзіць па лесе: брындае цэлы дзянёчак. Масарэнка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мало́х 1, ‑а, м. (з вялікай літары).
Кніжн. Ужываецца як сімвал бязлітаснай сілы, якая патрабуе мноства чалавечых ахвяр. Малох вайны.
[Фінікійскае molek ад імя фінікійскага бога сонца, агню і вайны, якому прыносілі ў ахвяру людзей.]
мало́х 2, ‑а, м.
Аўстралійская яшчарка, цела якой пакрыта калючкамі.
[Лац. moloche.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
галоўнакама́ндуючы, ‑ага, м.
Асоба, якая ўзначальвае ўзброеныя сілы дзяржавы, асобныя віды або частку ўзброеных сіл на пэўным напрамку ваенных дзеянняў.
•••
Вярхоўны галоўнакамандуючы — начальнік усіх узброеных сіл дзяржавы ў час вайны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пажа́р, -у, мн. -ы, -аў, м.
1. Агонь, які ахоплівае і знішчае ўсё, што можа гарэць.
Лясны п.
Не на п. (выраз, які ўжыв. ў знач.: няма куды спяшацца; разм.).
2. перан., чаго. Ужыв. ў некаторых выразах для абазначэння падзей, якія бурна развіваюцца, праяўляюцца (высок.).
П. вайны.
П. рэвалюцыі.
◊
Як на пажар — вельмі хутка (бегчы, імчацца); спяшацца.
|| прым. пажа́рны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Пажарная машына.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)