Verbum

цудадзе́й, ‑я, м.

Вялікі майстар сваёй справы; той, хто ўмела, па-мастацку валодае чым‑н. [Свацця:] — А які на кухні ён [Сцяпан] цудадзей! Ракітны. [Барыс Платонаў і Ірына Ждановіч] цудадзеі беларускай сцэны, людзі вялікага інтэлекту, у штодзённым жыцці яны былі душэўна простыя і тактоўныя. Пшыркоў.

саракаго́ддзе, ‑я, н.

1. Тэрмін, прамежак часу ў сорак гадоў. Параўнальна мала зроблена за мінулае саракагоддзе і ў галіне даследавання сістэмы словаўтварэння ў сучаснай беларускай мове. Суднік.

2. Гадавіна якой‑н. падзеі, здарэння, што адбыліся сорак гадоў таму назад.

тэатралізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., што.

Прыстасаваць (прыстасоўваць) для тэатра, для паказу ў тэатры. Тэатралізаваць раман. □ Ігнат Буйніцкі з яго Першай Беларускай групай пачынае вывучаць, прапагандаваць народны танец, аднак амаль не апрацоўвае яго і не тэатралізуе. «Полымя».

узвялі́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., каго-што.

Кніжн. Праславіць; узнесці. Узвялічыць радзіму ў песнях. □ [Несцерка:] Хацеў я шкляра зняславіць, а цябе ўзвялічыць, ды ў апошнюю хвіліну ўсё .. сарвалася. В. Вольскі. Каб узвялічыць подзвіг партызанкі, Дубоўка называе яе беларускай Арыяднай. Лойка.

незадаво́ленасць, ‑і, ж.

1. Адсутнасць задаволенасці чым‑н. Незадаволенасць сучасным станам беларускай байкі, яе мастацкім узроўнем не раз выказвалася на старонках нашага друку. Казека.

2. Пачуцці, перажыванні незадаволенага чалавека. Незадаволенасць сабой, сваёй работай з цягам часу ўсё ўзрастала і ўзрастала. Васілёнак.

арнаме́нтыка, ‑і, ДМ ‑тыцы, ж.

1. Тое, што і арнаментацыя (у 2 знач.). Адной з асаблівасцей беларускай арнаментыкі ў разьбе выяўляецца прастата і выразнасць ліній, што выклікана перавагай геаметрычных узораў разьбы. «Беларусь».

2. Сукупнасць гукаў, якія аздабляць асноўную меладычную лінію.

зва́цца, завуся, завешся, завецца; завёмся, завяцеся; незак.

Насіць імя; называцца. Той, хто сынам можа звацца Беларускай стараны, Будзе да канца змагацца На крутых франтах вайны. Астрэйка. [Кастусь] ведаў, што кіламетраў за сорак ад Скіп’ёўскага Пераброддзя ёсць немалы лес, які завецца Богараўшчына. Чорны.

сіла́біка, ‑і, ДМ ‑біцы, ж.

Сілабічная сістэма вершаскладання, якая звычайна выкарыстоўваецца ў мовах з пастаянным слоўным націскам. Малады Купала настойліва імкнуўся канчаткова вызваліць верш ад неўласцівай беларускай мове сілабікі і тым, самым расчысціць шлях для імклівага развіцця нашай паэзіі. Ярош.

[Ад грэч. syllabē — склад.]

упрыго́жыцца, ‑жуся, ‑жышся, ‑жыцца; зак.

Набыць прыгожы, прыемны выгляд. За апошнія гады горад разросся, і былая ўскраіна ўпрыгожылася вялізнымі шматпавярховымі дамамі. Пальчэўскі. // перан. Стаць паўней, багацей па зместу. Новымі фактамі ўпрыгожылася дружба паміж польскай і беларускай інтэлігенцыяй Вільні. У. Калеснік.

чыта́бельнасць, ‑і, ж.

Разм. Уласцівасць чытабельнага. Старабеларуская пісьменнасць па меры свайго развіцця ўвесь час стыхійна вызвалялася ад лішніх надрадковых знакаў, пакідаючы толькі тыя з іх, якія былі неабходны для лепшай перадачы гукавых асаблівасцей беларускай мовы і для.. найбольшай чытабельнасці. Булыка.