узгуля́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; зак.

Разм.

1. Пачаць вельмі бурна гуляць, захапіцца гульнёю; разгуляцца. Дзіця ўзгулялася. / у перан. ужыв. [Янка:] — У рацэ рыбе так узгулялася, што быццам у гаршку вада кіпіць. В. Вольскі.

2. перан. Дасягнуць у якім‑н. дзеянні значная сілы, інтэнсіўнасці. Узгуляўся вецер. □ Ой, жудасна-халодная Узгулялася зіма. Купала. Нібы вясною, узгулялася сонца. Лобан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

валапю́к, ‑а, м.

Створаная штучным шляхам мова, якую імкнуліся ў 19 ст. выкарыстаць у якасці міжнароднай. // перан. Разм. Набор незразумелых слоў; тарабаршчына.

[Ад англ. world — свет і speech — мова.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

васа́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да васала (у 1 знач.).

2. перан. Залежны ў эканамічных і палітычных адносінах. Васальныя дзяржавы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

віры́цца, ‑рыцца; незак.

1. Круціцца, утвараць віры (пра ваду). Вада падмывала пясчаны бераг, вірылася вакол вярбы. Шамякін.

2. перан. Бурліць. Вірацца думкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кабалісты́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да кабалістыкі (у 1 знач.).

2. перан. Які заключае ў сабе асаблівы, таямнічы сэнс; загадкавы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

каніба́льскі, ‑ая, ‑ае.

Кніжн.

1. Які мае адносіны да канібала (у 1 знач.).

2. перан. Жорсткі, люты, варварскі. Канібальскія норавы. Канібальскія планы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гекато́мба, ‑ы, ж.

Ахвярапрынашэнне ў Старажытнай Грэцыі (першапачаткова са 100 быкоў або іншых жывёл). // перан. Вялізныя ахвяры вайны, тэрору, эпідэміі і пад.

[Грэч. hekatómbē ад hekatón — сто і bús — бык.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

звару́шлівы, ‑ая, ‑ае.

Здольны зварухнуць, заварушыць. Зварушлівы ветрык. // перан. Здольны ўсхваляваць, расчуліць або такі, які лёгка ўзбуджаецца, расчульваецца. Зварушлівая натура. Зварушлівы ўчынак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

афрыка́нскі, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да Афрыкі, афрыканцаў; уласцівы ім. Афрыканскія джунглі. Афрыканскія мовы.

2. перан. Гарачы, неўтаймаваны. Афрыканскія страсці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

беспрабу́дны, ‑ая, ‑ае.

Моцны, непрабудны (звычайна пра сон). Вёска, натаміўшыся за дзень, спала глыбокім, беспрабудным сном. Сачанка. // перан. Пастаянны, бесперапынны. Беспрабудны п’яніца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)