дыхну́ць сов., однокр.

1. (испустить вздох) вздохну́ть;

2. (сделать выдох) дохну́ть;

3. разг. (повеять) поду́ть, дохну́ть;

4. разг. подыша́ть;

д. све́жым паве́трам — подыша́ть све́жим во́здухом;

◊ бая́цца д. — боя́ться дохну́ть;

д. няма́ калі́ — дохну́ть не́когда;

даць д. — дать дух перевести́; дать вздохну́ть;

д. на по́ўныя гру́дзі — вздохну́ть свобо́дно

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

паўціска́ць сов. (о многом)

1. вжать, вдави́ть, вти́снуть;

2. (уместить) вти́снуть;

п. рэ́чы ў чамада́н — вти́снуть ве́щи в чемода́н;

3. (уменьшить в объёме, сжимая) ужа́ть; (связывая — ещё) увяза́ть;

п. вазы́ — ужа́ть (увяза́ть) возы́;

4. (о многих — вобрать) втяну́ть;

~ка́лі гало́вы ў пле́чы — втяну́ли го́ловы в пле́чи

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ухапі́цца сов.

1. ухвати́ться, схвати́ться;

у. за по́ручні — ухвати́ться (схвати́ться) за пери́ла;

2. перен. ухвати́ться;

у. за рабо́ту — ухвати́ться за рабо́ту;

у. за ду́мку — ухвати́ться за мысль;

◊ абе́дзвюма рука́мі ўхапі́цца — обе́ими рука́ми ухвати́ться;

калі́ то́пішся, то і за сало́мінку (бры́тву) ўхо́пішся — посл. утопа́ющий и за соло́минку хвата́ется

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

то​II союз

1. (в начале главного предложения) дык, то;

когда́ так, то я согла́сен калі́ так, дык (то) я зго́дзен;

е́сли по́здно уже́, то не ходи́ калі́ по́зна ўжо, дык (то) не ідзі́;

2. (при перечислении) то;

то хо́лодно, то жа́рко то хо́ладна, то го́рача;

не то снег, не то дождь не то снег, не то дождж;

3. (с частицей «ли») то;

то ли по незна́нию, то ли по нежела́нию ці то па няве́данні, ці то па нежада́нні;

◊

то и де́ло, то и знай раз-по́раз, сюд-ту́д.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бязбо́жніцкі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да бязбожніка, бязбожніцтва. Не спадабаўся балет адной пані Вашамірскай. — Нешта бязбожніцкае, д’ябальскае, — гаварыла яна. Бядуля. Сталыя людзі наўперад з дакорам ківалі галовамі, калі прачувалі аб якой-небудзь бязбожніцкай штучцы таго ці іншага настаўніка. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́жлукціць, ‑кчу, ‑кціш, ‑кціць; зак., што.

1. Выварыць у жлукце. Выжлукціць бялізну.

2. перан. Разм. Выпіць вялікую колькасць чаго‑н. Выжлукціць збан малака. □ — Калі мы .. вынеслі ёй [карове] цабэрак і яна выжлукціла яго да дна, нашай радасці не было канца. Лось.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бялёсы, ‑ая, ‑ае.

Белаваты, цьмяна-белы. Сцяпанаў конь паспеў ужо навокал абгрызці ўсё бульбянішча, калі ў бялёсым тумане замаячыла чалавечая постаць. Карпюк. — Во, успомніў!.. — выгукнуў раптам дырэктар школы, Пятрэнка, малады, але ўжо таўставаты мужчына з бялёсымі, як лён, брывамі. Краўчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

валаво́дзіцца, ‑воджуся, ‑водзішся, ‑водзіцца; незак.

Разм. Аддаваць залішне многа часу і ўвагі каму‑, чаму‑н.; няньчыцца. [Мілоўскі:] — Давайце зараз размяркуем, хто [хлеб] будзе здаваць, каб на сходзе доўга не валаводзіцца з гэтым. Галавач. [Бухгалтар:] — Распісвайся, і няма калі мне з табой валаводзіцца. М. Стральцоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адкасну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; зак.

Адстаць, адчапіцца, адвязацца. [Аўгіня:] — Адкасніся ад мяне. Ідзі прэч. Колас. [Хмялеўскі:] — Ды каб я ад Халусты адкаснуўся, то чалавекам стаў бы. Чарнышэвіч. Калі любіш — ажаніся, а не любіш — адкасніся. Прыказка.

•••

Адкасніся ад маёй галавы — перастань дакучаць, адчапіся.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адсвяткава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; зак., што.

1. Закончыць святкаваць. Адгрымелі салюты ў гонар перамогі, людзі адсвяткавалі сваё найвялікшае свята. Шахавец.

2. Справіць свята, наладзіць урачыстасць з якой‑н. нагоды. Адсвяткаваць юбілей. □ Калі нас куля праміне, Мы адсвяткуем нашу страчу. Астрэйка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)