усёдарава́льны, ‑ая, ‑ае.
Які даруе ўсё, усім. Якія б усёдаравальныя і добрыя мы ні былі, у імя справядлівасці павінны сказаць, што раманы .. [«Людзі на балоце» І. Мележа і «Даль палявая» Т. Хадкевіча] па сваіх ідэйна-мастацкіх якасцях не раўназначныя. Шкраба.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ца́ля, ‑і, ж.
Мера даўжыні, роўная 2,54 см. Чужое зямлі мы не хочам — сваёй не саступім ні цалі. Дудар. Праз усё сваё жыццё меў.. [Мікалай] справу з вяршкамі, цалямі, сажнямі... Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наштурхну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; зак.
1. каго-што на каго-што. Штурхаючы, прымусіць наткнуцца на каго-, што-н.
Н. хлопца на плот.
2. перан. каго (што) на што. Аказваючы ўздзеянне, накіраваць.
Н. на правільнае рашэнне.
|| незак. наштурхо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ло́пнуць¹, -ну, -неш, -не; -ні; зак.
1. Даць трэшчыну; трэснуўшы, разламацца, разадрацца, парвацца.
Лопнуў графін.
Лопнула струна.
2. перан. Пацярпець поўную няўдачу, крах (разм.).
Лопнулі надзеі.
◊
Лопнуць са смеху (разм.) — зайсціся моцным смехам.
Цярпенне лопнула (разм.) — няма больш сіл цярпець, вытрымка скончылася.
|| незак. ло́паць, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мача́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак., што.
1. Апускаць у што-н. вадкае або сыпкае.
М. бульбу ў скваранае сала.
2. Вырабляць што-н. апусканнем у які-н. раствор (спец.).
М. запалкі.
|| аднакр. макну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́.
|| наз. мача́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
саштурхну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак., каго-што.
Штурхнуўшы, зрушыць з месца.
С. камень з дарогі.
С. з моста ў рэчку (зверху ўніз).
|| незак. сашту́рхваць, -аю, -аеш, -ае і саштурхо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. сашту́рхванне, -я, н. і саштурхо́ўванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́скубці, -бу, -беш, -бе; вы́скуб, -бла; -бі; -бены; зак., што.
Скубучы, выцягнуць адкуль-н. або зрабіць паглыбленне, выемку ў чым-н.
В. жменю воўны.
В. ў стозе нару.
|| незак. выскуба́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і выску́бваць, -аю, -аеш, -ае.
|| аднакр. вы́скубнуць, -ну, -неш, -не; -ні.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
праслізну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні; зак.
1. Прайсці непрыметна куды-н. (разм.).
П. у дзверы.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв). Слізгаючыся, прайсці, праскочыць праз што-н., паміж чым-н.
Некалькі зярнят праслізнула праз пальцы.
|| незак. праслі́згваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прывы́кнуць, -ну, -неш, -не; прывы́к, -кла; -ні; зак.
1. да чаго і з інф. Набыць прывычку да чаго-н.
П. рана ўставаць.
2. да каго-чаго. Асвоіцца з кім-, чым-н.
П. да новых знаёмых.
|| незак. прывыка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. прывыка́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пы́рхаць², -аю, -аеш, -ае; незак.
1. 3 шумам выпускаць паветра з ноздраў.
Пырхаюць коні.
2. перан. Смяяцца, утвараючы гукі носам, губамі (разм.).
3. перан. Злавацца, выказваць незадавальненне чым-н. (разм.).
Чаго пырхаеш, чым незадаволены?
|| аднакр. пы́рхнуць, -ну, -неш, -не; -ні́.
|| наз. пы́рханне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)