даро́жанька, ‑і, ДМ ‑ньцы; Р мн. ‑нек; ж.

Нар.-паэт. Ласк. да дарога. Ой вы, дарожанькі людскія, Пуцінкі вузкія, крывыя! Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

салаве́йка, ‑і, м.

Нар.-паэт. Ласк. да салавей. Разбрыліся мы ў сасонках, Свежы водар нас абдаў, Салавейка песняй звонкай Пасяброўску прывітаў. Галіноўская.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тату́ля, ‑і, м.

Нар.-паэт. Ласк. да тата. Я ў той жа дзень, мой дарагі татуля, Пішу табе свой франтавы адказ. Астрэйка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ві́рны ’хвалісты, ветраны’; ’глыбокі, небяспечны’ (Нас.); ’вірысты’ (КТС). Сюды ж вірна ’неспакойна’ (Нас.), чэш. vírný ’хуткі, раптоўны’; ’вірлівы, вірысты’, славац. vírný (паэт.) ’вірлівы, вірысты’. Утворана ад вір 1 і суф. ‑н‑ы (< ьnъ‑).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

зямлі́ца, ‑ы, ж.

Разм. і нар.-паэт. Ласк. да зямля ​1 (у 3, 5 знач.); зямелька. Хмаркі, неба, лес, Зямліца — Усё сціхла. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дамага́нне, ‑я, н.

Настойлівае імкненне дабіцца чаго‑н., атрымаць што‑н. Жазеф — паэт, летуценнік, весялун і вельмі ўпарты ў сваіх дамаганнях юнак. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́сініць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., што.

Разм. Афарбаваць у сіні колер; запэцкаць чым‑н. сінім. / у паэт. ужыв. Вясновы дзень Нябёсы высініў. Ляпёшкін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Элі́зіум, ‑а, м. (з вялікай літары).

1. У антычнай міфалогіі — месца, дзе знаходзяцца цені (душы памёршых) абраннікаў багоў.

2. перан. Уст. паэт. Рай.

[Лац. Elysium з грэч.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паслухмя́насць, ‑і, ж.

Уласцівасць паслухмянага; паслухмянства. Міхал не баязлівы, не слабасцю натуры вытлумачвае паэт паслухмянасць, пакорлівасць Міхала, які толькі аднойчы адважыўся агрызнуцца ляснічаму. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Весяле́ць ’станавіцца вясёлым’ (КТС, БРС), укр. веселі́ти, рус. веселе́ть, польск. weseleć, уст. wiesielić ’станавіцца вясёлым’; (паэт.) ’праслаўляць’, славен. veselẹ́ti > veselíti ’радаваць’. У значэнні ’станавіцца вясёлым’ — гэта ўсходне-славянскі адпрыметнікавы дзеяслоў з суф. ‑ěti ад вясёлы (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)