трохсотгадо́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Які працягваецца, існуе трыста год. Трохсотгадовы перыяд.

2. Узростам у трыста год. Трохсотгадовы дуб.

3. Які мае адносіны да трохсотгоддзя (у 2 знач.). Трохсотгадовы юбілей горада.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ту́лка 1 ‘жалезная трубка ў коле, у якую ўстаўляецца вось’ (лудз., Сл. ПЗБ). Да тул 2, гл. утулка. Параўн. таксама тулейкі (гл.).

Ту́лка 2 ‘паляўнічая стрэльба’ (Мат. Гом.; Цярохін, Охота). Ад назвы горада Тула (месца вырабу).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ізно́ў, прысл.

Разм. Зноў, яшчэ раз. Я пайду да яе, да каханай маёй, Каб ізноў яе голас пачуць. Колас. Над цёмнымі руінамі і рэдкімі агнямі горада ізноў пераклікаюцца гудкі заводаў. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ве́рсія, ‑і, ж.

Адзін з варыянтаў тлумачэння якіх‑н. падзей, фактаў. Новая версія. □ Паданне пра Машэку нясе ў сабе і адну з народных версій пра заснаванне і назву горада Магілёва. Шынклер.

[Фр. version.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

панара́ма, -ы, мн. -ы, -ра́м, ж.

1. Від мясцовасці з вышыні.

П. горада.

2. Вялікіх памераў карціна з аб’ёмнымі прадметамі на першым плане, змешчаная ўнутры круглага будынка з верхнім асвятленнем.

П.

Мінскага «катла».

3. Аптычная прылада для павелічэння дакладнасці наводкі гарматы (спец.).

|| прым. панара́мны, -ая, -ае.

Панарамны фільм (шырокаэкранны фільм, які дэманструецца на вялікім паўкруглым экране).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кло́пат, -у, М -паце, мн. -ы, -аў, м.

1. Неспакойная думка пра што-н. або дзейнасць па ажыццяўленні чаго-н.

К. пра вясеннія работы.

Клопаты па добраўпарадкаванні горада.

К. аб дабрабыце сям’і.

2. Увага да патрэб і запатрабаванняў каго-н.

К. пра жыхароў вёскі.

3. Неспакойны, трывожны стан; хваляванне.

К. ад сэрца не адступае.

Не хочацца рабіць людзям клопату.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

старэ́йшы, -ая, -ае.

1. Якому больш гадоў у параўнанні з кім-н.; самы дарослы сярод каго-н.

С. сын.

Старэйшая ў сям’і.

2. старэ́йшы, -ага, мн. -ыя, -ых, м. (у знач. наз.). Дарослы.

Старэйшых павінны слухаць меншыя.

3. Які даўно ўтварыўся, узнік.

Старэйшая школа горада.

4. Які стаіць вышэй за іншых па званні, пасадзе, службовым становішчы.

С. па званні.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

упара́дкавацца, -куюся, -куешся, -куецца; -куйся; зак.

1. Навесці ў сябе парадак, справіцца з чым-н.

У. ў хаце.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пайсці налад, наладзіцца.

Жыццё горада паступова ўпарадкавалася.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць добраўпарадкаваным.

Горад упарадкаваўся.

|| незак. упарадко́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца; наз. упарадко́ўванне, -я, н.

|| наз. упара́дкаванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

нагляда́цца, ‑аецца; незак.

1. Бываць, здарацца; назірацца. Часам наглядаюцца выпадкі аўталіхацтва на вуліцах горада. «Звязда». // Адзначацца. Суплетыўнасць асноў наглядаецца ва ўсіх знамянальных часцінах мовы. Граматыка.

2. Зал. да наглядаць (у 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ама́ль, прысл.

Мала чаго не хапае да чаго‑н., ледзь не.., каля, блізка, прыблізна каля... Лапата была старая, іржа амаль наскрозь праела жалеза. Самуйлёнак. Амаль без асаблівых прыгод дабраліся.. [Астап і Міколка] да горада. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)