падаўжэ́ць, ‑эе; зак.

1. Стаць даўжэйшым. Грудок, які спачатку выглядаў невялікім, цяпер нібы пашырэў і падаўжэў. Чарнышэвіч.

2. Стаць, зрабіцца больш працяглым. Вераснёўская ноч падаўжэла, хапае часу паспаць. Броўка. А вясна, відаць, вось-вось прыйдзе. Прыкметна падаўжэлі дні. Васілёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рука́сты, ‑ая, ‑ае.

1. З вялікімі, доўгімі рукамі. Лёнік Бокуць — здаровы рукасты дзяцюк з ленаватымі соннымі вачыма. Быкаў. Вось стаіць .. [Віталь Шчупак] на міжпуцці — высокі, рукасты, са славутым сваім чубам над ілбом і пільна глядзіць уперад. Васілёнак.

2. Які любіць красці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рыпе́ць, ‑піць; незак.

Утвараць рып, скрыпець. Падлога рыпіць. Боты рыпяць. □ Цягнік грукаў, рыпеў і калываўся, як стары нямазаны воз, спыняўся на кожным паўстанку. Грахоўскі. Рыпіць пад нагамі снег, прыемна пашчыпвае шчокі лёгкі мароз, а ты ідзеш і думаеш... Васілёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

святата́цтва, ‑а, н.

Кніжн. Зневажанне царкоўнай святыні; кашчунства. // перан. Зневажанне чаго‑н. дарагога, паважанага. Я глядзеў на жанчыну, як на нейкую вышэйшую істоту, як на штосьці такое, да чаго нават дакрануцца грэшна, проста немагчыма, бо гэта будзе святатацтва. Васілёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хо́бі, нескл., н.

Разм. Якое‑н. захапленне, любімы занятак у вольны час. Можа гэта яго [Сівалоба] хобі. Ёсць жа ў яго, Антанюка, сваё хобі — паляванне. Шамякін. Па тым заняпадзе, які пануе тут [у садзе], можна меркаваць, што садоўніцтва — не маё хобі. Васілёнак.

[Англ. hobby.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мо,

Разм. Усечаная форма слова «можа» (у 2, 3 знач.). У жылістых, учэпістых руках старога ўгадвалася немалая сіла, якую не здолеў, ды мо і не здолее зламаць час. Васілёнак. Дыміць туман. Мо лепш перачакаць, Пакуль зара не прыадчыніць дзверы? Танк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

навучэ́нец, ‑нца, м.

Той, хто навучаецца, вучыцца ў старшых класах сярэдніх школ, тэхнікумах, вучылішчах і іншых сярэдніх навучальных установах. Побач стаяў невысокі хлопец у форме навучэнца чыгуначнага вучылішча. Васілёнак. Знайшлі мы сабе добрую кватэру. Мы — чацвёра навучэнцаў настаўніцкай семінарыі. Дубоўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пампава́ць, ‑пую, ‑пуеш, ‑пуе; незак., што і без дап.

Падаваць або здабываць што‑н. помпай. Чуваць толькі шум інжэктараў, якія зацята пампуюць ваду ў кацёл. Васілёнак. Нізіну перасякае густая сетка асушальных каналаў, з іх безупынна пампуюць ваду ў мора. Карпюк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нядба́йнасць, ‑і, ж.

1. Уласцівасць нядбайнага. — Я разумею сваю нядбайнасць і памылку, — сказала Таня да ўсіх прысутных. Грамовіч.

2. Нядбайныя, неруплівыя адносіны да каго‑, чаго‑н. Машыніст .. праявіў нядбайнасць, не ўжыў загадзя неабходных мер, якія б забяспечылі нармальны рух поезда. Васілёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пагрэ́ць, ‑граю, ‑грэеш, ‑грэе; зак., каго-што і без дап.

Грэць некаторы час. У хаце Святланка і без таго насядзелася. То няхай хоць сёння сонца яе пагрэе як мае быць. Васілёнак.

•••

Пагрэць рукі — тое, што і нагрэць рукі (гл. нагрэць).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)