апусто́шыць, -шу, -шыш, -шыць; -шаны; зак.
1. што. Зрабіць пустым, спустошыць.
А. зямлю.
А. кішэні (жарт.).
2. перан., каго-што. Пазбавіць маральных сіл, духоўнага зместу.
А. душу чалавека.
|| незак. апусташа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. апусташэ́нне, -я, н. і апусто́шванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абагу́ліць, -лю, -ліш, -ліць; -лены; зак., каго-што.
Зрабіць асабістае, уласнае калектыўным, грамадскім, агульным (сродкі вытворчасці, гаспадарчыя аб’екты, жывёлу і пад.).
А. маёмасць.
А. зямлю.
А. жывёлу.
|| незак. абагу́льваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. абагу́льванне, -я, н. і абагу́ленне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абакра́сці, -кра́ду, -кра́дзеш, -кра́дзе; абакра́дзены і абкра́сці, -кра́ду, -кра́дзеш, -кра́дзе; абкра́дзены; зак., каго-што.
Тайна (без дазволу) забраць чужое, зрабіць пакражу.
А. краму.
|| незак. абкрада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і абкра́дваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. абкрада́нне, -я, н. і абкра́дванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
спа́свіць, спасу́, спасе́ш, спасе́; спасём, спасяце́, спасу́ць і спасу́, спа́свіш, спа́свіць; спа́свім, спа́свіце, спа́свяць; спа́свіў, -віла; спасі́; спа́свены; зак., што.
Зрабіць патраву або зрасходаваць на падножны корм.
С. зялёную траву скацінай.
|| незак. спа́сваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. спа́сванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
страхо́ўка, -і, ДМ -ўцы, мн. -і, -хо́вак, ж.
1. гл. страхаваць.
2. Грашовая кампенсацыя, што выплачваецца страхавой установай страхавальніку.
Атрымаць страхоўку.
3. Страхавы ўзнос (разм.).
Заплаціць страхоўку.
4. Гарантыя ад чаго-н. непрыемнага, непажаданага.
Зрабіць што-н. для страхоўкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
укармі́ць, укармлю́, уко́рміш, уко́рміць; уко́рмлены; зак.
1. каго (што). Зрабіць сытым; адкарміць.
У. парсюка.
2. каго-што. Пракарміць (разм.).
У. сям’ю.
|| незак. уко́рмліваць, -аю, -аеш, -ае.
|| звар. укармі́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., уко́рміцца (да 1 знач.); незак. уко́рмлівацца, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шко́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; незак.
Прыносіць шкоду¹ (у 1 знач.).
Алкаголь шкодзіць здароўю.
◊
Не шкодзіць або не шкодзіла б каму з інф. — неабходна, нядрэнна б зрабіць што-н.
Не шкодзіла б нам з’ездзіць на мора.
|| зак. нашко́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
запрашэ́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле дзеясл. запрашаць — запрасіць (у 1, 2 знач.).
2. Просьба, прапанова з’явіцца куды‑н., зрабіць што‑н. За стол селі не ўсе: суседкі ад запрашэння ветліва адмовіліся і прымасціліся на лаве. Шамякін. // Пісьмо або запіска з просьбай з’явіцца куды‑н., зрабіць што‑н. Разаслаць запрашэнні. □ Лабановіч прызнаўся, што рэдактар прыслаў яму запрашэнне прыстаць на работу ў рэдакцыю. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абла́шчыць, ‑шчу, ‑шчыш, ‑шчыць; зак., каго-што.
Ласкава абысціся з кім‑н., выказаць увагу, спагаду да каго‑н., пашкадаваць. // Лашчачы, выклікаць у жывёліны давер’е да сябе; зрабіць жывёліну рахманай. Аблашчыць сабаку. // перан. Зрабіць прыемнае ўздзеянне (пра вецер, сонца і пад.). Хутка выблісне сонца і аблашчыць сваім цяплом усё наваколле: і раку, і птушак, і росную траву, і беласнежны кіпень чаромхі над вадой. Шыловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прасячы́ і прасе́кчы, ‑сяку, ‑сячэш, ‑сячэ; ‑сячом, ‑сечаце, ‑сякуць; пр. прасек, ‑секла; заг. прасячы; зак., што.
1. Секучы, зрабіць навылётную адтуліну ў чым‑н. Прасячэ Тарэнта ў стопцы акно, падраўняе падлогу, глінай яе пазамазвае і будзе жыць. Галавач. // Нанесці глыбокую рану чым‑н. вострым. Прасячы нагу сякерай.
2. Зрабіць праход, праезд у чым‑н. пры дапамозе інструментаў, прылад. Прасячы дарогу ў гарах.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)