падружы́цца, ‑дружуся, ‑дружышся, ‑дружыцца; зак.
Стаць другам каго‑н., зблізіцца з кім‑н.; пасябраваць. І ў тым агульным шуме-гуку Зачаўся торг, пайшлі бажыцца Ў жаданні шчырым падружыцца. Колас. Падружыліся з ім На другі мы ўжо дзень, Разам курым і спім І размовы вядзём. Нядзведскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разлу́ка, ‑і, ДМ ‑лу́цы, ж.
1. Стан паводле знач. дзеясл. разлучацца — разлучыцца.
2. Расcтанне з кім‑н. родным, блізкім. Пасля такой доўгай разлукі з домам Аленка адчувала сябе шчаслівай. Колас. На пятым годзе разлукі з родным Міргарадам .. [Сярдзюк] натхнёна ўспамінае вішняк і галушкі. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
самаўла́дства, ‑а, н.
1. Сістэма аднаасобнага кіравання дзяржавай, калі правіцель карыстаецца неабмежаванай уладай. Царскае самаўладства. □ Гераічная барацьба лепшых сыноў рабочага класа падарвала ўстоі самаўладства. Купала. // Поўная ўлада над кім‑, чым‑н.; дэспатызм. Выступленне сялян супраць самаўладства пана.
2. Схільнасць падпарадкоўваць сваёй волі; уладалюбства. Бацькоўскае самаўладства.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
станаві́цца, ‑наўлюся, ‑новішся, ‑новіцца.
Незак. да стаць (у 1–5 знач.).
•••
Станавіцца на калені перад кім — пакарацца, падпарадкоўвацца каму‑н.
Станавіцца папярок горла каму — рабіцца для каго‑н. невыносным, нясцерпным і пад.
Станавіцца папярок дарогі каму — перашкаджаць каму‑н. (звычайна ў дасягненні якой‑н. мэты).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
суча́снік, ‑а, м.
Той, хто жыў ці жыве ў адзін час з кім‑н. Як і кожны малады літаратар,.. [Заранік] марыць напісаць добрую кнігу пра сваіх сучаснікаў і іх справы. Хадкевіч. Сучаснік Янкі Купалы і Якуба Коласа,.. [Бядуля] ўнёс каштоўны ўклад у развіццё культуры беларускага народа. Каваленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узнача́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., каго-што.
Стаць на чале каго‑, чаго‑н., узяць на сябе кіраўніцтва кім‑, чым‑н. Узначаліць партызанскі атрад. Узначаліць будаўніцтва завода. □ Камандзір пяхотнага палка ўзначаліў усю групоўку. Няхай. Згуртавалі калектыў, узначалілі барацьбу за тэмпы і якасць камуністы і камсамольцы. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узнепако́іць, ‑кою, ‑коіш, ‑коіць; зак., каго.
Разм. Выклікаць у кім‑н. трывогу, непакой; усхваляваць. Мне было незразумела.., чаму гэтыя на выгляд звычайныя птушкі так узнепакоілі маіх сябрукоў. Аляхновіч. // перан. Парушыць спакой; прывесці ў рух. [Ганна:] — Не, Антоне! Мае суседкі старэнькія, рана спаць кладуцца, Яшчэ ўзнепакоім. Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
и́скра в разн. знач. і́скра, -ры ж.;
◊
и́скры из глаз посы́пались і́скры з вачэ́й пасы́паліся;
и́скра (бо́жья) у кого (в ком) уст. і́скра (бо́жая) у каго (у кім).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пого́ня прям., перен. паго́ня, -ні ж., мн. нет;
в пого́ню за ке́м-л. у паго́ню за кім-не́будзь;
в пого́не за че́м-л. у паго́ні за чым-не́будзь;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
по́дле предлог с род. каля́, ля (каго, чаго); (рядом) по́руч, по́плеч (з кім);
по́дле печи́ каля́ (ля) пе́чы;
сади́сь по́дле меня́ садзі́ся каля́ (ля) мяне́ (по́руч са мной).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)