неблагоприя́тный
1. (не способствующий) неспрыя́льны; (неудобный) нязру́чны;
неблагоприя́тные усло́вия неспрыя́льныя ўмо́вы;
2. (неблагосклонный) непрыхі́льны;
неблагоприя́тный о́тзыв непрыхі́льны во́дгук;
3. (неудачный) няўда́чны, нешчаслі́вы, нядо́бры;
неблагоприя́тный оборо́т де́ла нядо́бры (нешчаслі́вы) паваро́т спра́вы.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прыво́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Які шырока, вольна раскінуўся (пра мясцовасць, прастору і пад.). Ёсць штось незвычайна прыгожае ў гэтых прывольных старасвецкіх шляхах Беларусі. Колас. Прывольная, цёмная пушча: Вялізныя ліпы, дубы, Асінніка, ельніка гушча, Між хвоі апаўшай грыбы. Багдановіч.
2. перан. Вольны, нічым не абмежаваны (пра ўмовы жыцця). Раслінны свет быў багаты, корму для .. [зуброў] хапала, жыццё было прывольнае. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зго́дны, -ая, -ае; -дзен, -дна.
1. на што. Які выражае, дае згоду на што-н.
З. на ўсе ўмовы.
2. з кім-чым. Які прытрымліваецца з кім-н. адной думкі, адных поглядаў.
Я з ім не згодзен.
3. Які супадае з чым-н., падобны.
Сведкі далі згодныя паказанні.
4. Дружны, аднадушны.
Згоднае жыццё.
Жылі яны згодна (прысл.).
5. Стройны, гарманічны.
Згодныя спевы.
◊
Згодна з чым, прыназ. з Т — у адпаведнасці з чым-н.
Згодна з законам.
|| наз. зго́днасць, -і, ж. (да 4 і 5 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зрасці́ць, зрашчу, зросціш, зросціць; зак., што.
1. Лечачы, ствараючы спрыяльныя ўмовы, даць магчымасць зрасціся. Зрасціць зламаную косць.
2. Спец. Змацоўваючы канцы, зварваючы краі чаго‑н., злучыць, з’яднаць. Канат павінен быў вытрымаць велізарны груз. Таму зрасціць яго — не простая справа. Даніленка. Ад радасці Дзмітрый падсвіснуў. Ён не ўяўляў яшчэ, як удасца зрасціць трубку, але ў адным не сумняваўся: танк узрываць не прыйдзецца. Беразняк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ідэа́льны, ‑ая, ‑ае.
1. У філасофіі — які існуе толькі ў свядомасці, у ідэях, ва ўяўленні.
2. Які адпавядае ідэалу; узвышаны, незямны. [Праекты] былі залішне прыгожыя і ідэальныя і зусім не лічыліся з магчымасцямі часу і людзей. Карпаў.
3. Разм. Вельмі добры, дасканалы, узорны. Ідэальная машына. Ідэальная сям’я. Ідэальныя ўмовы. Ідэальная чысціня. □ — У яго вачах — вы ідэальны чалавек... Ён хваліць вас заўсёды. Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
загартава́цца, ‑туюся, ‑туешся, ‑туецца; зак.
1. Стаць больш цвёрдым і моцным у выніку награвання да высокай тэмпературы і хуткага ахаладжэння. Сталь добра загартавалася.
2. перан. Зрабіцца стойкім, вынослівым, здольным пераадольваць цяжкасці, неспрыяльныя ўмовы. У часе вайны Кірыла не толькі загартаваўся, а тут як бы канчаткова склаўся яго характар. Гурскі. Непарушнае брацтва ўсіх савецкіх людзей.. загартавалася і ўзмацнела ў агні свяшчэннай барацьбы. «Звязда».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыро́да, ы, ДМ -дзе, ж.
1. Усё існае ў Сусвеце, арганічны і неарганічны свет.
Законы прыроды.
Жывая п. (арганічны свет). Мёртвая п. (неарганічны свет: не расліны, не жывёлы).
2. Мясцовасць паза гарадамі (палі, лясы, горы).
Любавацца прыродай.
На ўлонні прыроды.
Выехаць на прыроду (разм.).
3. перан., чаго. Асноўная ўласцівасць, сутнасць (кніжн.).
П. атама. П. сацыяльных адносін.
◊
Ад прыроды або з прыроды — ад нараджэння, ад пачатку існавання.
З дрэнным зрокам ад прыроды.
Па прыродзе — па характары, па натуры.
Па прыродзе ён добры чалавек.
|| прым. прыро́дны, -ая, -ае.
Прыродныя багацці краю.
Прыродныя рэсурсы.
Прыродныя ўмовы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
уладкава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; -кава́ны; зак. (разм.).
1. што. Прывесці ў належны парадак што-н., наладзіць, урэгуляваць.
У. усё ў кватэры.
У. справу.
У. непаразуменне.
2. каго-што. Стварыць неабходныя ўмовы для існавання; прыстроіць каго-н. куды-н., даць месца для жылля і пад.
У. асабістае жыццё.
У. каго-н. у гасцініцу.
3. каго (што). Дапамагчы паступіць на работу, вучобу.
У. на працу.
4. каго-што. Зручна размясціць, палажыць, паставіць.
У. хворага на ложку.
У. шпакоўню на дрэве.
|| незак. уладко́ўваць, -аю, -аеш, -ае; наз. уладко́ўванне, -я, н.
|| наз. уладкава́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
умо́ва ж.
1. в разн. знач. усло́вие ср.; угово́р м.;
вы́канаць ~ву — вы́полнить усло́вие (угово́р);
у дагаво́р уклю́чана ўмо́ва аб тэ́рмінах пла́ты — в догово́р вклю́чено усло́вие о сро́ках платежа́;
вы́ставіць пэ́ўныя ўмо́вы — вы́ставить
определённые усло́вия;
гэ́та магчы́ма пры адно́й ~ве — э́то возмо́жно при одно́м усло́вии;
2. только мн. или преимущественно мн., в др. знач. усло́вия;
~вы карыста́ння — усло́вия по́льзования;
жыць у до́брых ~вах — жить в хоро́ших усло́виях;
гістары́чныя ўмо́вы — истори́ческие усло́вия
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
неадпаве́дны (чаму)
1. несоотве́тственный, несоотве́тствующий; несообра́зный (с чем); неподходя́щий; несогла́сный (с чем);
~ныя ўмо́вы — несоотве́тствующие усло́вия;
~ная кампа́нія — неподходя́щая компа́ния;
учы́нак, н. акалі́чнасцям — посту́пок, несогла́сный с обстоя́тельствами;
2. (лишённый соразмерности) несоразме́рный (с чем)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)