метр¹, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Адзінка вымярэння даўжыні ў метрычнай сістэме мер, роўная ста сантыметрам.

Квадратны м.

Пакой даўжынёй тры метры.

2. Лінейка такой даўжыні з нанесенымі на ёй дзяленнямі на сантыметры.

Складны м.

|| прым. метро́вы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адтрэ́сці, -расу́, -расе́ш, -расе́; -расём, -расяце́, -расу́ць; -ро́с, -рэ́сла; -расі́; -рэ́сены; зак., што.

1. Трасучы, аддзяліць што-н.

А. пыл з вопраткі.

2. Пашкодзіць трасеннем (разм.).

Адтрасеш нутро на такой дарозе.

|| незак. адтраса́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і адтрэ́сваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

а́рка, -і, ДМ а́рцы, мн. -і, а́рак, ж.

1. Дугападобнае перакрыцце праёма ў сцяне (акна, дзвярэй) або пралёта паміж дзвюма апорамі і пад.

2. Збудаванне ў выглядзе вялікіх варот такой формы як элемент дэкору.

Трыумфальная а.

|| прым. а́рачны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ромб, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. У матэматыцы: паралелаграм, у якога ўсе стораны роўныя.

2. Назва знака адрознення такой формы на пятліцах у вышэйшага каманднага саставу Чырвонай Арміі да 1943 г.

|| прым. рамбі́чны, -ая, -ае і ро́мбавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сі́нька, -і, ДМ -ньцы, мн. -і, -нек, ж.

1. гл. сініць.

2. Сіняя фарба для падсіньвання бялізны, паперы.

С. для бялізны.

3. Сіняга колеру капіравальная папера для размнажэння чарцяжоў, а таксама чарцёж, адбіты з калькі на такой паперы (спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шасцяры́к, -церыка́, мн. -церыкі́, -церыко́ў, м.

1. Старадаўняя руская мера (вагі, аб’ёму, ліку і пад.), якая змяшчае шэсць якіх-н. адзінак, а таксама прадмет такой вагі, аб’ёму і пад.

2. Запрэжка ў шэсць коней.

Ехаць шасцерыком.

|| прым. шасцерыко́вы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Транпыж ’невялікая размечаная палачка для гульні, цурка, чыжык’, ’гульня з такой палачкай’ (Рам. 8). Няясна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

мікрапо́рысты, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае мікраскапічныя поры; губчаты, губкаваты (пра рызіну).

2. Зроблены з такой рызіны. Мікрапорыстая падэшва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

няшма́т, прысл.

Тое, што і нямнога. Народу было няшмат. Асіпенка. На такой гаспадарцы, як наша, зімой работы няшмат. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ксілагра́фія, ‑і, ж.

1. Гравіраванне на дрэве. Майстэрства ксілаграфіі.

2. Гравюра на дрэве, адбітак з такой гравюры. Калекцыя ксілаграфій.

[Ад грэч. xylon — дрэва і graphō — пішу.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)