прытаі́ць, ‑таю, ‑тоіш, ‑тоіць; зак.
1. каго-што. Схаваць, скрыць, утаіць. Прытаіць грошы.
2. што. Не выказаць, не раскрыць іншым, захаваўшы ў сабе (думкі, пачуцці і пад.). Прытаіць злосць. Прытаіць страх.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Страхо́ма ‘доўгая вейка’: надо вырваті страхому, каб … нэ лэкалосо дітя (пін., Шатал.). Няясна, відаць, да страха́цца ‘баяцца’ (ад страх, гл.), параўн. прыслоўе славен. strahoma ‘са страхам, баючыся’. Збліжана з трахома ‘хвароба вачэй’, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дэлега́цкі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да дэлегата, належыць яму. Дэлегацкі білет. Дэлегацкія абавязкі. □ Пракоп крыху сумеўся, адчуўшы трывогу і страх, і ўсё ніжэй і ніжэй стала апускацца яго дэлегацкая роля. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уздзе́рці, ‑дзяру, ‑дзярэш, ‑дзярэ; ‑дзяром, ‑дзераце; пр. уздзёр, ‑дзерла; зак., што.
Тое, што і узадраць. Як падумае [Яначка], што ўвесь гэты гной прыйдзецца яму сахаром уздзерці ды па воз перакідаць, страх бярэ. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адлюстрава́цца, -ру́юся, -ру́ешся, -ру́ецца; -ру́йся; зак.
1. Даць, атрымаць адлюстраванне на гладкай бліскучай паверхні.
Адлюстраваўся месяц у вадзе.
2. Адбіцца ў свядомасці чалавека ў форме вобразаў і паняццяў.
3. Увасобіцца ў мастацкіх вобразах, праявіцца.
Жыццё найлепш адлюстравалася ў кнізе паэта.
4. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Выявіцца, атрымаць знешняе праяўленне.
На твары адлюстраваўся страх.
|| незак. адлюстро́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Гразі́ць ’гразіць’. Прасл. *groziti ’гразіць і г. д.’ (агляд гл. у Трубачова, Эт. сл., 7, 143): рус. грози́ть, укр. грози́ти, балг. грозя́, серб.-харв. гро̀зити. Дзеяслоў утвораны ад прасл. *groza ’страх; жах; штосьці страшнае; пагроза’; параўн. бел. граза́ ’граза; навальніца’, укр. гроза́, рус. гроза́, чэш. hrůza ’страх, жах’, польск. groza ’небяспека’, балг. гроза́ ’штосьці страшнае’, ст.-слав. гроза ’жах’. Магчыма, гукапераймальнага паходжання (*g‑r‑g̑‑: параўн. грэч. γοργός ’страшны’). Трубачоў, там жа, 141–142 (з аглядам літ-ры). Сюды ж адносіцца і бел. прыметнік гро́зны (прасл. *grozьnъ, гл. Трубачоў, там жа, 144).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пасцяпе́навец, ‑наўца, м.
Уст. Прыхільна маруднага, паступовага развіцця, праціўнік рашучых, рэвалюцыйных метадаў. Гэта вельмі непрыемна ўсім пасцяпенаўцам і апартуністам, гэта ўнушае страх нават многім сацыял-дэмакратам з лагера хвасцістаў, але — гэта факт. Ленін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сырэ́ц, ‑рцу, м.
1. Не да канца выраблены або не ачышчаны прадукт. Спірт-сырэц. Шоўк-сырэц.
2. Тое, што і сыравіна. [Кравец:] — Ён [сын] інжынер там, дзе жалеза з сырцу выплаўляюць. Горы там, піша, страх. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тэро́р ‘запалохванне пагрозамі або забойствам’ (ТСБМ, Некр. і Байк.). Запазычаны рознымі шляхамі інтэрнацыяналізм, мяркуецца, знаны з XIV ст., франц. terreur з лац. terror ‘страх, жах; тэрор’, звязаны з лац. terrēre ‘палохаць’ (ЕСУМ, 5, 556; Арол, 4, 65).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прикова́ть сов., в разн. знач. прыкава́ць, мног. папрыко́ўваць;
прикова́ть у́зника прыкава́ць вя́зня;
страх прикова́л его́ к ме́сту страх прыкава́ў яго́ да ме́сца;
боле́знь прикова́ла его́ к посте́ли хваро́ба прыкава́ла яго́ да ло́жка;
прикова́ть к себе́ о́бщее внима́ние прыкава́ць да сябе́ агу́льную ўва́гу;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)