Выраза́ць (БРС, Касп., Яруш.), выры́звацца ’з’яўляцца (аб калоссях, усходах)’ (малар., стол., Выг. дыс.), вырэ́звацца ’ўзыходзіць (пра сонца)’ (Шатал.). Гл. рэзаць. Апошняе значэнне — украінізм; параўн. вирі́зуватися ’выходзіць (аб месяцы)’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

перыге́лій, ‑я, м.

Пункт найменшага аддалення арбіты якога‑н. нябеснага цела ад Сонца.

[Ад грэч. perí — вакол і hēlios — сонца.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

афе́лій, ‑я, м.

Спец. Найбольш аддалены ад Сонца пункт арбіты планеты або каметы.

[Ад грэч. apó — воддаль і hélios — Сонца.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зарудзе́цца, ‑еецца; зак.

Тое, што і зарудзець. Валасы ад сонца наперадзе зарудзеліся. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

веліча́льны, ‑ая, ‑ае.

Уст. Віншавальны. Пацалункам велічальным нас вітае сонца з неба. Хведаровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прасве́чваць, -аю, -аеш, -ае; незак.

1. гл. прасвяціць.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Свяціцца праз што-н.

Сонца прасвечвае паміж стваламі дрэў.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Віднецца праз што-н.

Праз кроны дрэў прасвечвае неба.

Праз яго цікаўнасць прасвечваў недавер (перан.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

разрэ́дзіць, -рэ́джу, -рэ́дзіш, -рэ́дзіць; -рэ́джаны; зак., што.

1. Зрабіць радзейшым, не такім частым, аддзяліўшы прамежкамі адзін ад аднаго.

Р. буракі.

2. Зрабіць меней шчыльным, меней густым.

Сонца разрэдзіла туман.

3. Разбавіць, развесці якой-н. вадкасцю.

Р. раствор.

|| незак. разрэ́джваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. разрэ́джванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сква́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; незак.

1. што. Пячы на агні (пра сала і пад.). [Сабастыяніха] скварыла сала на вялікай скаварадзе. Чорны.

2. што. Запраўляць сквараным салам. Скварыць кашу.

3. перан.; каго-што і без дап. Апякаць прамянямі, паліць (пра сонца). Няшчадна скварыла сонца. □ На ясным блакіце зрэдку паказваліся белыя хмурынкі, але да паўдня рассейваліся, і сонца проста скварыла ўсё жывое. С. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

надвячэ́рні, ‑яя, ‑яе.

Які бывае перад заходам сонца, перад вечарам. Надвячэрні час. Надвячэрняя цішыня.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

замгле́лы і заімгле́лы, ‑ая, ‑ае.

Пакрыты імглой; затуманены. У небе плыло заімглелае сонца. Самуйлёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)