ка́зус, ‑у, м.
1. Складаная, заблытаная справа ў судовай практыцы.
2. Разм. Незвычайны, недарэчны выпадак. — А ў вайну са мной такі выйшаў казус, што чуць з сораму не згарэў... Ракітны.
[Лац. casus.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адве́с, ‑а, м.
Груз, падвешаны на шнуры або нітцы для вызначэння вертыкальнага напрамку; грунтвага. Шнур быў без адвеса, і чалавек, яўна хочучы паскорыць работы, зашчаміў яго канец у калоду. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хе, выкл.
Разм. Ужываецца для перадачы кароткага жартаўлівага, часам іранічнага смяшку. — Хе, — пасміхаецца бацька. — Большая марока — сад вырасціць, сілу яму даць. Ракітны. [Мяснікоў:] — А дзетак не прыбавілася? [Касач:] — Хе! Чаму не! Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
не́слух, ‑а, м.
Разм. Непаслухмяны, свавольны чалавек (часцей аб дзецях). — Вярніся, неслух! — пачуў.. [Валодзька] дзедаў загад, але і не падумаў спыніцца. Мележ. — Маўчаць! — крыкнуў настаўнік і загадаў неслухам выйсці за дзверы. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паганя́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; зак., за кім-чым.
Разм. Ганяцца некаторы час. [Хутарэц:] — Як ўскочыць [сабака] у лес, так і пайшоў па вярхах. Усё варон выглядае, каб пабрахаць ды паганяцца за імі... Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
непрысто́йна,
1. Прысл. да непрыстойны.
2. безас. у знач. вык. У супярэчнасці з прыстойнасцю. Непрыстойна Не давяраць таму, хто вам даверыў. Глебка. Мне нешта падказвала, што маўчаць доўга нельга, непрыстойна. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бяскра́йні, ‑яя, ‑яе.
Якога нельга акінуць вокам; неабсяжны. На блакітным небе не відаць ніводнай хмаркі, і ад гэтага неба здавалася неабсяжным, бяскрайнім. Краўчанка. Збоку, за гарой, засінелі разлогі бяскрайняга лесу. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
распрэ́гчыся, ‑пражэцца; ‑прагуцца; пр. распрогся, ‑прэглася і ‑праглася, ‑прэглася і ‑праглося; зак.
Вызваліцца ад вупражы, выпрагчыся. Конь распрогся. □ Аглянуўся Арсен назад і знямеў: сам не разумеў, дзе і калі .. [карова] распрэглася. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шчымлі́ва,
1. Прысл. да шчымлівы.
2. у знач. вык. Пра адчуванне болю, душэўных пакут. А мінулай зімой сюды малых з паўсотні прывезлі... Гляджу на іх — і балюча, шчымліва на душы. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
легкаду́мнасць, ‑і, ж.
Несур’ёзнасць, нясталасць у паводзінах. Легкадумнасць паводзін. Дзіцячая легкадумнасць. □ Глыбока ў душы я абураўся за легкадумнасць людзей, якія бяруцца за справу, распачнуць яе, а потым пускаюць на волю лёсу. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)