Мжэль ’імгла’ (усх.-гом., КЭС), ’дробны дождж’ (Растарг.). Беларускае. Да імжы́ць (гл.). Аб суфіксе ‑эль < прасл. ‑elʼь гл. Слаўскі, SP, 1, 108.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
завіху́рыць, ‑рыць; зак.
Разм. Тое, што і завіхрыць 1. Зусім нечакана сыпануў снег, дробны, калючы, і яго закруціла, завіхурыла і пазнала ветрам. Сачанка. Зазвінелі ў сельскім клубе песні, завіхурылі на сцэне беларускія танцы. «Звязда».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
здрабне́лы, ‑ая, ‑ае.
Які здрабнеў; дробны, схуднелы, нязначны. Здрабнелы твар. Здрабнелая жывёла. □ Мастак адказвае за кожнае слова, за кожную коску, ён павінен помніць, што літаратура не церпіць дробных тэм, здрабнелых пачуццяў, бяздумнага апісальніцтва. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ляско́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.
Прыстасаванне, пры дапамозе якога ўтвараецца дробны, перарывісты стук; бразготка (у 4 знач.). Набралі загоншчыкі трашчотак, ляскотак, свісткоў і пайшлі ў абход некалькіх лясных кварталаў. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мелкотра́вчатый
1. (о ткани) уст. дробнамярэ́жысты; дробнаквяці́сты;
2. перен. дро́бны, дро́бненькі; (незначительный) нязна́чны; (плохонький) дрэ́нненькі; (ничтожный) нікчэ́мны; (мизерный) мізэ́рны, убо́гі.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Мараса́, мороса́ ’імжа’, ’павольны няспешны чалавек’ (ТС), ма́рась ’дробны дождж з туманам’ (Сцяшк. Сл.), марасі́ць, мырасі́ць, марусі́ць, моросі́ць, морусі́ць, марашы́ць, марушы́ць ’імгліць, імжэць, ісці (пра дробны дождж)’ (Бяльк., Сл. ПЗБ, ТС; валож., Жыв. сл.), мархаце́ць ’тс’ (дзятл., Сл. ПЗБ). Рус. мороси́ть, моро́сь, моро́х, цвяр. моро́ха ’імжа’, славен. mršeti ’марасіць’, ’церушыць (аб снезе)’, mŕščati ’тс’. Самымі блізкімі і.-е. адпаведнікамі з’яўляюцца: лат. mirdzinât, merguôt ’марасіць’, męȓga, maȓga, mārga ’дробны, ціхі дождж’, літ. mirgė̃ti ’мігаць’, ст.-грэч. βροχή, βροχετός ’дождж’, βρέχω ’раблю вільготным’, і.-е. *merg(h)‑/*morg(h)‑ (Міклашыч, 202; Траўтман, 182; Мюленбах-Эндзелін, 2, 563, 583, 602; Фасмер, 2, 657; Фрыск, 1, 267; Бязлай, 2, 203).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мікроб ’дробны арганізм, бактэрыя’ (ТСБМ). З франц. microbe (1877 г.), якое са ст.-грэч. μικρός ’малы’ і βίος ’жыццё’ праз польск. і рус. мовы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сняжо́к, ‑носу, м.
Ласк. да снег; невялікі снег. Лагодна і роўна падае зверху сняжок. Бядуля. Сняжком, як пухам лебядзіным, Дарогі злёгку замяло. Бялевіч. На дварэ некалькі дзён стаяў марозік, а ўчора нават пацерушыў дробны сняжок. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пласту́н ’карп, Cyprinus carpio’ (астрав., Сл. рэг. лекс.), укр. пластуне́ць ’род чарнаморскага селядца’, рус. раст. пласту́н ’дробны селядзец’. Відаць, да пласт (гл.), матывацыя, аднак, няясная.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трусца́ ‘густы сняжок’ (Сцяшк. Сл.). Да трусіць ‘сыпаць, церушыць’ (гл.). Паводле Астроўскага (ABSl, 27, 126), узыходзіць да прасл. *tręs‑/*trǫs‑, параўн. польск. trzęsionka ‘дробны дождж’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)