акружы́ць, акружу́, акру́жыш, акру́жыць; акру́жаны; зак.

1. каго-што. Размясціцца, стаць вакол каго-, чаго-н., утварыўшы круг або замкнёную лінію.

А. армію непрыяцеля.

А. участак прысадамі.

2. перан., каго-што і чым. Стварыць вакол каго-н. якія-н. умовы, устанавіць тыя ці іншыя адносіны.

А. бацькоў увагай і клопатамі.

3. каго-што і кім. Наблізіць да каго-н. якіх-н. асоб, стварыўшы з іх групу блізкіх людзей.

А. сябе аднадумцамі.

|| незак. акружа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. акружэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

калязямны́, ‑ая, ‑ое.

Які размяшчаецца, знаходзіцца каля Зямлі або вакол Зямлі. Калязямная арбіта.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шэльф, ‑а, м.

Спец. Прыбярэжная частка дна сусветнага акіяна вакол мацерыка; мацерыковая водмель.

[Англ. shelf.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Во́кал, во́кала (БРС, Нас., Грыг., Гарэц., КТС), во́кыла (Бяльк.). Гл. вакол.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

О́ступам ’цесна абступіўшы, вакол’ (ТСБМ). Да о‑ступ > абступіць (параўн. воступ).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

аве́яць, аве́ю, аве́еш, аве́е; аве́яў, аве́яла; аве́й; аве́яны; зак., каго-што.

1. Тое, што і абвеяць.

2. перан. Акружыць, стварыць вакол каго-, чаго-н. атмасферу пашаны (высок.).

А. славай.

|| незак. авява́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абляце́ць, -лячу́, -ляці́ш, -ляці́ць; -ляці́м, -леціце́, -ляця́ць; -ляці́; зак.

1. каго-што і вакол каго-чаго. Праляцець вакол або збоку, абмінуўшы каго-, што-н.

А. вакол Зямлі.

2. каго-што. Лётаючы, пабываць у многіх месцах.

А. усю краіну.

3. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), перан., што. Хутка распаўсюдзіцца, зрабіцца ўсім вядомым (пра навіны, чуткі і пад.).

Горад абляцелі чуткі.

4. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Апасці, абсыпацца (пра лісце, пялёсткі кветак і пад.).

Ліпавы цвет абляцеў.

5. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Адваліцца, адпасці.

Тынк са сцен абляцеў.

|| незак. аблята́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і аблётваць, -аю, -аеш, -ае (да 1, 2, 4 і 5 знач.).

|| наз. аблёт, -у, М -лёце, м. (да 1 знач.).

|| прым. аблётны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

разгле́дзецца, -джуся, -дзішся, -дзіцца; зак.

1. Паглядзець вакол сябе, прыгледзецца.

Зайшоў чалавек у хату, разгледзеўся.

2. перан. Азнаёміцца з абстаноўкай.

Не даць р., апомніцца ворагу.

|| незак. разгляда́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца і разгля́двацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абве́зці сов., в разн. знач. обвезти́;

а. вако́л го́рада — обвезти́ вокру́г го́рода;

а. зака́зчыкаў — обвезти́ зака́зчиков

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

кра́ма ж. ла́вка; магази́н м.;

вако́л крам ды зноў к нампогов. верну́ться ни с чем

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)