сложи́тьсяI сов. скла́сціся; (создаться) ствары́цца; (сформироваться) сфармірава́цца;

обстоя́тельства сложи́лись благоприя́тно абста́віны скла́ліся спрыя́льна;

у него́ ещё не сложи́лся хара́ктер у яго́ яшчэ́ не скла́ўся (не сфармірава́ўся) хара́ктар.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

спроси́ться

1. (попросить разрешения) спыта́цца, папыта́цца (у каго);

ушёл не спрося́сь пайшо́ў не спыта́ўшыся;

2. безл. / с тебя́ (с него́) спро́сится з цябе́яго́) бу́дуць спаганя́ць (спаго́няць).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

угляде́ть сов.

1. (увидеть) уба́чыць, угле́дзець;

2. (устеречь) разг. упільнава́ць, дагле́дзець (каго, што);

ра́зве за всем угляди́шь? хі́ба за ўсім упільну́еш?;

за ним не угляди́шь яго не ўпільну́еш.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

усмотре́ть сов.

1. уба́чыць, угле́дзець;

2. (устеречь) дагле́дзець, упільнава́ць (каго, што);

за всем сра́зу не усмо́тришь за ўсім адра́зу не дагле́дзіш;

за ним не усмо́тришь яго́ не ўпільну́еш.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

уче́сть сов.

1. улічы́ць; прыня́ць пад ува́гу;

я учёл его́ замеча́ние я ўлічы́ў яго́ заўва́гу;

2. (подсчитать) улічы́ць, падлічы́ць;

уче́сть расхо́ды улічы́ць (падлічы́ць) выда́ткі;

3. (вексель) фин. дыскантава́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

акупі́цца, акупіцца; зак.

Аплаціцца; прынесці даход, які пакрывае зробленыя расходы. Давайце запросім вучоных, няхай зробяць эканамічны аналіз гаспадаркі, дадуць навуковыя прагнозы. Далібог, акупяцца затраты. Шамякін. // перан. Разм. Апраўдаць сябе, даць станоўчыя вынікі. Твар [айца Міколы] робіцца тужлівым. Але гэта цягнецца толькі момант, бо яго турбота, яго, можна сказаць, пакута шчодра акупілася вынікам намаганняў. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ло́цман, ‑а, м.

1. Асоба, якая добра ведае мясцовыя ўмовы плавання і праводзіць судны па фарватэры. Морскі лоцман. Рачны лоцман. □ Салул і яго сябры .. здолелі правесці карабель там, дзе не правёў бы яго самы спрактыкаваны лоцман. «Полымя».

2. Невялікая марская рыба сямейства стаўрыдавых, якая суправаджае на далёкія адлегласці караблі і буйных рыб.

[Гал. loodsman.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паручы́цельства, ‑а, н.

Парука каго‑н. за выкананне кім‑н. патрабаванняў, абавязкаў, якія ўскладаюцца на яго, прад’яўляюцца да яго. Не было тут толькі тых, хто знаходзіўся да суда на волі пад грашовым залогам або былі пад чыім-небудзь паручыцельствам. Машара. А галаву свідравала адна пакаянная думка: «Навошта я браў паручыцельства ў Пазняка?» Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спа́зма, ‑ы, ж.

Сутаргавае скарачэнне мышцаў (горла, страўніка і інш.). Міша адчуваў, як у яго, нібы перад плачам, спазма сціскае горла. Карпюк. Потым вочы Цулукідзе ажылі, і твар яго скрывіла спазма болю. Мележ. // Прыпадак такой сутаргі. Мы спачувалі ёй, суцяшалі, як маглі, а яна [ўдава] ў слязах, заікаючыся ў спазмах, нешта прамовіла пам... Пестрак.

[Грэч. spasma — сутарга, сцягванне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сяве́ц 1, сяўца, м.

Абл. Сейбіт. Андрэй ужо думаў, што з яго ніколі не выйдзе сявец, як раптам адчуў, што ногі яго ступаюць у такт руцэ, а рука сыпле зярняты ў такт крокам. Чарнышэвіч.

сяве́ц 2, сяўца, м.

Невялікая птушка атрада сеўцападобных. Як пчаліны рой, ля[ця]ць шпакі, Іх над Нёманам сяўцамі клічуць. Астрэйка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)