Verbum

дыяло́г, -у, мн. -і, -аў, м.

1. Размова паміж дзвюма асобамі, абмен рэплікамі.

Сцэнічны д.

2. перан. Перагаворы паміж двума бакамі.

Палітычны д.

Канструктыўны д.

|| прым. дыялагі́чны, -ая, -ае.

жоўць¹, -і, ж.

1. Жоўта-зялёная горкая вадкасць, якую выдзяляе печань у кішэчнік.

2. перан. Злосць, раздражненне.

У яе словах многа жоўці.

|| прым. жо́ўцевы, -ая, -ае (да 1 знач.).

жу́пел, -а, м.

1. Згодна з рэлігійнымі ўяўленнямі хрысціян: гарачая смала, падрыхтаваная ў пекле для пакарання грэшнікаў (уст.).

2. перан. Нешта страшнае, агіднае; пужала.

Быць жупелам для каго-н.

буркава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; незак.

1. Утвараць характэрныя для галубоў гукі.

Галубы буркуюць.

2. перан. Лагодна і пяшчотна размаўляць (жарт.).

Маладыя буркуюць у куточку.

|| наз. буркава́нне, -я, н.

выкрута́сы, -аў (разм.).

1. Мудрагелістыя, вычварныя рухі, лініі.

Язда з выкрутасамі.

Вырабляць нагамі в.

2. Мудрагелістыя моўныя звароты.

Слоўныя в.

3. перан. Хітрыкі, дзівацтвы.

Прызнаўся ва ўсім без выкрутасаў.

вы́смактаць, -кчу, -кчаш, -кча; -кчы; -ктаны; зак., што з каго-чаго.

Смокчучы, выцягнуць.

В. кроў з ранкі.

В. усе сокі з каго-н. (перан.).

|| незак. высмо́ктваць, -аю, -аеш, -ае.

вярхо́м, прысл.

1. Пра язду: на спіне жывёлы.

В. на кані.

2. перан. Седзячы на кім-, чым-н., як на спіне каня.

В. на крэсле.

Скакаць в. на кійку.

кучара́вы, -ая, -ае.

1. Які завіваецца, мае завіткі.

Кучаравыя валасы.

Кучаравая дзяўчынка.

2. перан. Пра дрэвы: з густой пышнай кронай, з дробным лісцем.

Кучаравыя ліпы.

|| наз. кучара́васць, -і, ж.

лапцю́жнік, -а, мн. -і, -аў, м. (разм.).

1. Той, хто носіць лапці; селянін-бядняк.

2. перан. Тое, што і лапатнік (у 2 і 3 знач.).

|| прым. лапцю́жны, -ая, -ае.

ле́пет, -у, М -пеце, м.

1. Няскладная, невыразная мова, уласцівая дзецям.

Л. дзіцяці.

2. перан. Непераканаўчае, невыразнае разважанне, тлумачэнне.

◊

Дзіцячы лепет — пра што-н. вельмі бездапаможнае, па-дзіцячаму наіўнае.