непрыхі́льнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць непрыхільнага; непрыхільныя адносіны да каго‑, чаго‑н. У голасе .. [Рыгора] была панурая непрыхільнасць. Чорны. Міхась адчуваў за апошнія тыдні нейкую, ну, калі не варожасць, дык непрыхільнасць да сябе з боку бацькоў Рывы. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нераспара́дчасць, ‑і, ж.

Уласцівасць нераспарадчага. Майстэрня часта працавала з перабоямі з-за недахопу запасных частак і нераспарадчасці Шнітава, але дырэктар і слухаць не хацеў, калі яму іншы раз гаварылі, што Шнітаў не на сваім месцы. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

напаўляжа́ць, ‑ляжу, ‑ляжыш, ‑ляжыць; ‑ляжым, ‑лежыце; незак.

Ляжаць у такім становішчы, калі верхняя частка тулава прыпаднята і на што‑н. абапіраецца. Напаўляжаць на падушках. □ На канапе, тварам да святла, напаўляжыць чарнявы таўставаты мужчына, чытае кнігу. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нацалава́цца, ‑луюся, ‑луешся, ‑луецца; зак.

Нацешыцца ўволю пацалункамі. Калі пачалі развітвацца і маці хацела пацалаваць.. [Макара], дык ён адштурхнуў яе, чамусьці засаромеўшыся.. Праўда, ён развітаўся за руку і з Ксенькай, але з ёю ён нацалаваўся напярэдадні. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пастула́т, ‑а, М ‑лаце, м.

Кніжн. Зыходнае палажэнне, дапушчэнне, якое прымаецца без доказу. Калі ласка, — сказаў Алесь. — Я проста ўдакладніў некаторыя не зусім... пэўныя пастулаты пана. Караткевіч. [Нада:] — Усе пастулаты, ураўненні, формулы зліваюцца ў кашмарную каламуць. Шамякін.

[Лац. postulatum.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ана́рхія, ‑і, ж.

Такі стан грамадства, калі няма арганізаванай улады, законаў, абавязковых нормаў паводзін. // Адсутнасць планавай арганізацыі. Анархія вытворчасці. // Разм. Безуладдзе; беспарадак; хаос. [Бярозін:] У яго [Дулебы] зоне ўсе камбрыгі падпарадкоўваюцца яму, усякая анархія будзе строга карацца. Шчарбатаў.

[Грэч. anarchia.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

афса́йд, ‑у, М ‑дзе, м.

У футболе — становішча іграка, які аказаўся па-за гульнёй, калі ён, атрымаўшы мяч ад свайго партнёра, не мае права працягваць гульню, бо паміж ім і варотамі праціўніка няма ігракоў супраціўнай каманды.

[Англ. off side — па-за гульнёй.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абыхо́длівы, ‑ая, ‑ае.

Ветлівы, далікатны ў абыходжанні. Калі ўжо гаварыць аб ёй, дык усюды, дзе ні пабывала Марына, яна была самай абыходлівай і ласкавай сярод медсясцёр. Грамовіч. Гэта быў чалавек гадоў сарака, далікатны і абыходлівы. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

безгало́вы, ‑ая, ‑ае.

1. Які не мае галавы; пазбаўлены галавы.

2. перан. Пра чалавека з невялікімі разумовымі здольнасцямі. Вось сапраўды, Калі хто безгаловы, Таго не выратуе ад бяды І мудрае, ад сэрца слова. Валасевіч. // Няўважлівы, рассеяны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

блізі́р, ‑у, м.

У выразе: для (дзеля) блізіру — пра тое, што робіцца, выконваецца для адводу вачэй. І калі напачатку.. [Малінін] размаўляў з Маняй проста так, дзеля блізіру, каб пазабаўляцца, то цяпер ужо, адчуваецца, стаў шкадаваць маладуху. Масарэнка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)