Verbum

нейра...

Першая састаўная частка складаных слоў са знач.: які мае адносіны да нервовых клетак, нервовай сістэмы, да нерваў (у 1 знач.), напр.: нейравірусны, нейрагенетыка, нейраэпітэлій, нейраанатомія, нейрапсіхалогія, нейрасакрэцыя, нейрафізіялогія, нейрахірургія.

нейрахіру́рг, -а, мн. -і, -аў, м.

Спецыяліст па нейрахірургіі.

нейрахірургі́я, -і, ж.

Раздзел медыцыны, які займаецца захворваннямі нервовай сістэмы і іх хірургічным лячэннем.

|| прым. нейрахірургі́чны, -ая, -ае.

нейро́н, -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).

Нервовая клетка, здольная выпрацоўваць нервовыя імпульсы і перадаваць іх іншым клеткам.

нейтралізава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й; -зава́ны; зак. і незак.

1. каго-што. Зрабіць (рабіць) нейтральным (у 1 і 2 знач.).

2. перан., што. Аслабіць (аслабляць) чый-н. уплыў, уздзеянне.

Н. уплыў.

3. што. Правесці (праводзіць) нейтралізацыю (у 3 знач.; спец.).

Н. раствор.

|| наз. нейтраліза́цыя, -і, ж.

нейтралітэ́т, -у, М -тэ́це, м.

1. Міжнародна-прававое становішча дзяржавы, якая не прымае ўдзелу ў вайне, што вядзецца паміж іншымі краінамі, і захоўвае з імі мірныя адносіны, не ўваходзіць у ваенна-палітычныя блокі.

Захоўваць н.

2. перан. Неўмяшанне ў чужыя спрэчкі, у барацьбу паміж двума бакамі.

○

Пастаянны нейтралітэт — знешнепалітычны курс шэрагу дзяржаў, якія ўзялі абавязацельства не прымаць удзелу ў вайне, захоўваючы права на самаабарону, а ў мірны час праводзіць міралюбівую знешнюю палітыку.

нейтра́льны, -ая, -ае.

1. Які захоўвае нейтралітэт у адносінах да дзяржаў, што ваююць.

Нейтральная краіна.

2. перан. Які не становіцца на чый-н. бок (у палітычнай барацьбе, спрэчках і пад.).

Заняць нейтральную пазіцыю.

3. Які не дае ні шчолачнай, ні кіслай рэакцыі (спец.).

Н. раствор.

4. Які не нясе ні адмоўнага, ні дадатнага зараду (спец.).

Нейтрон з’яўляецца нейтральнай, незараджанай часціцай.

○

Нейтральная зона (паласа), нейтральныя воды — такія, на якіх, згодна з пагадненнем, не павінны весціся ваенныя дзеянні, размяшчацца ваенныя сілы.

|| наз. нейтра́льнасць, -і, ж.

нейтро́н, -а, мн. -ы, -аў м. (спец.).

Электрычна нейтральная элементарная часціца, якая разам з пратонам уваходзіць у склад атамнага ядра.

|| прым. нейтро́нны, -ая, -ае.

нейтры́на, нескл., н. (спец.).

Стабільная электрычна нейтральная элементарная часціца з масай, роўнай ці блізкай да нуля.

|| прым. нейтры́нны, -ая, -ае.

не́йчы, не́йчага, не́йчаму, не́йчы (не́йчага), не́йчым, аб не́йчым, м.; не́йчая, не́йчай, не́йчую, ж.; не́йчае, не́йчага, не́йчае, не́йчым, аб не́йчым, н.; мн. не́йчыя; займ. неазнач.

Невядома чый, чыйсьці.