Verbum

дысана́нс, ‑у, м.

1. Негарманічнае спалучэнне музычных гукаў, парушэнне сугучнасці; проціл. кансананс.

2. перан. Разлад, няўзгодненасць з чым‑н., супярэчнасць чаму‑н. І толькі адзін дэлегат выступіў з прапановай, якая прагучэла дысанансам у агульнай дыскусіі. Лынькоў. Першы стрэл прагучаў дысанансам да.. спакойнай ранішняй цішыні. Дамашэвіч.

[Фр. dissonance.]

аддале́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. аддаляць — аддаліць; дзеянне і стан паводле знач. дзеясл. аддаляцца — аддаліцца.

2. Месца, якое знаходзіцца на значнай адлегласці ад чаго‑н. Далей разлягаліся лугі з магутнымі дубамі, што, як вартавыя, стаялі ў аддаленні адзін ад аднаго. Хадкевіч.

аднаго́дак, ‑дка, м.

1. Чалавек аднаго года нараджэння з кім‑н.; равеснік. Зусім яшчэ нядаўна ўсе ў двары гаварылі, што Наташа і Віця аднагодкі і што ў школу яны пойдуць разам. Курто.

2. Расліна ці жывёліна ўзростам у адзін год; гадунец, пярэзімак (пра жывёл).

запо́ўніцца, ‑ніцца; зак.

Стаць поўнасцю занятым, напоўненым чым‑н. У адно імгненне запоўнілася ўся вуліца старымі і малымі. Пестрак. На адзін момант Саўка дужа здзівіўся, што ён ляжыць у сене, але гэты часовы прарыў і пустата ў яго памяці борзда і востра запоўніліся ўспамінамі. Колас.

разрэ́дзіць, ‑рэджу, ‑рэдзіш, ‑рэдзіць; зак., што.

1. Зрабіць радзейшым, не такім частым, аддзяліўшы прамежкамі адзін ад другога. Разрэдзіць пасевы.

2. Зрабіць меней шчыльным, меней густым. У гэты час узышоў толькі што месяц і ледзь-ледзь разрэдзіў цемру. Галавач.

3. Разбавіць, размяшаць вадой. Разрэдзіць раствор.

сіве́ц, сіўцу, м.

Шматгадовая травяністая расліна сямейства злакаў з цвёрдым шчацінападобным сцяблом, якая сустракаецца на дрэннай пашы, лузе. За шляхам, што вёў у Старочын, ляжаў абшар пяску, парослы рэдзенькім сіўцом. Чарнышэвіч. Там [на пустыры] нават трава людская не расце. Адзін сівец з быльнягом толькі раскашуюцца ўлетку. Якімовіч.

стырнавы́, ‑ая, ‑ое.

1. Які мае адносіны да стырна. Стырнавое кола.

2. у знач. наз. стырнавы́, ‑ога, м. Чалавек, які кіруе стырном на судне і пад. Усіх удзельнікаў будзе трыццаць чалавек — па пяць на кожны човен, па чатыры на вёслы і адзін за стырнавога. Дубоўка.

суча́снік, ‑а, м.

Той, хто жыў ці жыве ў адзін час з кім‑н. Як і кожны малады літаратар,.. [Заранік] марыць напісаць добрую кнігу пра сваіх сучаснікаў і іх справы. Хадкевіч. Сучаснік Янкі Купалы і Якуба Коласа,.. [Бядуля] ўнёс каштоўны ўклад у развіццё культуры беларускага народа. Каваленка.

талісма́н, ‑а, м.

Паводле забабонных уяўленняў — прадмет, які прыносіць яго ўладальніку шчасце, удачу. У пацвярджэнне таго, што было сказана,.. [Лабановіч] дастаў свой «талісман» — акуратна і прыгожа напісаны карэспандэнцкі білет. Колас. [Уладзік:] — Адзін капітан, звалі яго Ларсен, меў такі талісман, то яго карабель ніякага шторму не баяўся. Краўчанка.

цяльня́шка, ‑і, ДМ ‑шцы; Р мн. ‑шак; ж.

Разм. Матроская паласатая нацельная кашуля. Рэзалі вочы ярка-сінія палоскі Антосевай цяльняшкі... Васілевіч. Адзін [матрос] у разарванай абпаленай цяльняшцы з забінтаванай галавой страляў з гарматы, другі стаяў каля мачты і трымаў над галавою збіты карабельны флаг. Хомчанка.