кіру́нак, -нку, мн. -нкі, -нкаў, м.
1. Узяты напрамак куды-н.
Эшалон узяў к. на ўсход.
2. перан., чаго або які. Шлях развіцця, накіраванасць якога-н. дзеяння, з’явы і пад.
К. ваеннай палітыкі.
Гаворка ішла ў розных кірунках.
3. Грамадская, навуковая, літаратурная і пад. плынь; групоўка, школа.
Літаратурныя кірункі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
накрэ́сліць, -лю, -ліш, -ліць; -лены; зак.
1. чаго. Крэслячы, правесці шмат ліній; закрэсліць у многіх месцах.
2. што. Зрабіць накід (плана, схемы і пад.).
Н. чарцёж.
3. што і чаго. Напісаць (разм.).
Н. сказ у сшытку.
4. перан., што. Намеціць, вызначыць на будучае; прадказаць.
Н. шлях развіцця будучага прадпрыемства.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Курс ’напрамак руху, шлях’ (ТСБМ). Запазычана праз рускую мову з ням. Kurs (Шанскі, 2, 8, 455).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Малочная Дарога ’Млечны Шлях’ (Техника молодежи, 3, 1984), укр. Молочний Шлях, рус. Млечный Путь, цвяр. Молочная Дорога ’тс’, польск. Droga mleczna, Droga mleczowa, чэш. mléčná dráhka, славац. mliečna cesta, славен. mlę́čna cesta, серб.-харв. mlìječni put, макед. Млечен пат, балг. Млечен път, — усе з’яўляюцца адпаведнікамі лац. via lactea (Купішэўскі, Słownictwo, 102–103).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Маршру́т ’шлях руху транспарту, намечаны загадзя’ (ТСБМ). З рус. маршру́т, якое з ням. Marschroute (Фасмер, 2, 576).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
арбі́та, -ы, ДМ -бі́це, мн. -ы, -бі́т, ж.
1. Шлях руху нябеснага цела, а таксама касмічнага апарата, карабля.
А.
Марса.
2. перан., чаго або якая. Сфера дзеяння, распаўсюджання чаго-н.
3. Вочная ўпадзіна, вачніца.
Аж вочы павылазілі з арбіт.
|| прым. арбіта́льны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.; спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
перашко́да, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, -ко́д, ж.
1. Тое, што затрымлівае якія-н. дзеянні або развіццё чаго-н., стаіць на шляху ажыццяўлення чаго-н.
Пераадольваць перашкоды.
Бюракратычныя перашкоды.
2. Тое, што перагароджвае шлях, затрымлівае перамяшчэнне.
Паласа перашкод (мясцовасць са штучнымі канавамі, загародамі і пад.; спец.). Бег з перашкодамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
аднапу́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так, ж.
Чыгуначны шлях з аднаго пуці. Рэйкі ўезджанай аднапуткі беглі па жвіры амаль на ўзроўні зямлі. Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пахава́нне, -я, мн. -і, -яў, н.
1. гл. хаваць², хаўтуры.
2. Цыкл абрадаў, звязаных з ушанаваннем памяці нябожчыка і праводзінамі яго ў апошні шлях.
3. Месца, дзе пахаваны хто-н.
Раскопкі пахаванняў.
|| прым. пахава́льны, -ая, -ае (да 2 знач.).
П. абрад.
Пахавальная (наз.: паведамленне з дзеючай арміі родным пра гібель ваеннаслужачага; разм.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мая́к, ‑а, м.
Высокае збудаванне ў форме вежы з сігнальнымі агнямі, якія паказваюць шлях караблям. «Прывітанне, прывітанне, порт, сівыя караблі, верных маякоў мірганне, хваль свінцовых ракатанне, — мы ізноў да вас прыйшлі». Жычка. // перан. Пра таго (тое), хто або што паказвае шлях да чаго‑н. Сумленныя людзі ўсяго свету з надзеяй звяртаюць свае позіркі да Савецкага Саюза, бачачы ў ім апору міру, маяк свабоды і шчасця. «Звязда».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)