Verbum

ло́пат, ‑у, М ‑паце, м.

Тое, што і лапатанне. Асцярожныя глушцы, не падпускаючы і блізка да сябе чалавека, з цяжкім і рэзкім лопатам крыл[а]ў узнімаліся ўверх і знікалі паміж дрэвамі. Гурскі. Звоняць чаркі, трашчаць скваркі, Лопат, гоман, смех і крык... Купала.

вісклі́вы, ‑ая, ‑ае.

Пранізлівы, з віскам. Вісклівы крык. □ [У Якава] у вушах — вісклівы Наташын смех, а ў душы — сумны голас Марыі Адамаўны. Кулакоўскі. // Які часта вішчыць. Клопатаў хапала ўсім: паспрабуй нанасіць вёдрамі вады, нарабіць і разнесці корм гэтым неспакойным, вісклівым жывёлінам... Місько.

таршэ́р, ‑а, м.

Свяцільня з абажурам на высокай падстаўцы, якая ставіцца на падлогу. Можна хіба толькі пасля вячэры сесці ў крэсла пад таршэрам і, перагортваючы газеты, сказаць жонцы, як звычайную навіну: — Проста смех, Рытачка: Арсена Уладзіміравіча ў гарком вызывалі. Скрыган.

[Фр. torchére.]

фі́кцыя, ‑і, ж.

Выдумка, вымысел; падман, падробка. А гід сваё ўсё гне і гне, Аж смех: Не факты — фікцыя. Панчанка. // Выдуманае становішча, якое не адпавядае рэчаіснасці, але выкарыстоўваецца як сапраўднае з якой‑н. мэтай. Яго супрацоўніцтва ў газеце было фікцыяй.

[Ад лац. fictio — выдумка, вымысел.]

нягле́дзячы,

У спалучэнні: нягледзячы на прыназ. з В. Не прымаючы пад увагу чаго‑н., насуперак чаму‑н. Нягледзячы на трывожны час, рынак жыў сваім звычайным жыццём. Якімовіч. Смех і жарты не сціхалі хвілін пяць, нягледзячы на самыя энергічныя захады Ніны Іванаўны супакоіць [дзяцей]. Краўчанка.

го́дзе, прысл.

Хопіць, досыць, даволі. Парабак не сцярпеў: Годзе для ўцехі панскай карак гнуць! Панчанка.

•••

І годзе; ды і годзе — і ўсё тут, і кончана. Смех, ды і годзе. □ — А кінь ты.., — адмахваецца Параска. — Не пайшла, і годзе. Што я маладая? Кавалёў.

уго́длівы, ‑ая, ‑ае.

Празмерна паслужлівы, ліслівы; дагодлівы. У яго [Івана Дулькі] былі маленькія .. вочкі, ліслівая ўсмешачка блукала па твары, і ўвесь ён быў такі ўгодлівы, пачцівы, ліпкі. Кірэенка. // Які выражае ўгодлівасць, ліслівасць. Угодлівыя вочы. □ Круглы твар старасты свеціцца, як сонца. Угодлівы смех коціцца гарохам. Колас.

нястры́мны, ‑ая, ‑ае.

1. Якога немагчыма стрымаць, утрымаць. Натоўп рынуўся да вагонаў нястрымнай дзікаватай лавінай. Кулакоўскі. Смех — гучны, нястрымны смех — так і падхапіў.. [Сілівона]. Лынькоў.

2. Такі, якога цяжка ўтаймаваць; які з цяжкасцю стрымліваецца. У такіх выпадках [калі статку пагражае небяспека] зубры заўсёды становяцца асабліва злымі, лютымі і нястрымнымі ў нападзе. В. Вольскі. [Сцяпан] разважлівы, калі што-небудзь абдумвае, нястрымны і лаканічны, калі спрачаецца. Ярош.

3. Такі, што цяжка вытрымаць; нясцерпны, невыносны. Арлоўскі рвануўся, каб устаць. Першае, што ён адчуў ад гэтага руху, быў нястрымны боль, які працяў яго навылёт. Паслядовіч. У духоўцы ў нястрымнай гарачыні пяклося прыгатаванае па ўсіх правілах пячэнне. Васілевіч.