Стра́ўнасць ‘страваванне’ (Нас.), ‘ежа, харч’ (Ласт.). З польск. strawność ‘легкатраўнасць’, параўн. страва гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
падвячо́рак, ‑рка, м.
Разм.
1. Яда паміж абедам і вячэрай. Пайсці на падвячорак.
2. Ежа для спажывання паміж абедам і вячэрай. З’есці падвячорак. □ Юзя вынесла.. [пані Авяліне] падвячорак — зацукраваныя чарэшні і кавалак пірага. Бажко.
3. Час сутак перад вечарам.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паёк, пайка, м.
Ежа або прадукты, якія выдаюцца ў пэўнай колькасці і на пэўны час. Сухі паёк. □ Хлопцы аддалі.. [аленю] рэшту свайго хлебнага пайка, а самі вячэралі без хлеба. Шамякін. Салдаты частавалі адзін аднаго небагатым сваім пайком. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скаро́міна, ‑ы, ж.
Разм. Скаромная ежа; скаромнае. Барадаты, які скароміны асабліва не паважаў, налягаў больш на селядцы і на цукар. Лынькоў. Маці забедавала, што нічога не можа даць са скароміны, бо сала сваё мы даўно з’елі. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Кармлёта ’ежа, корм’ (Нас.), да корм (гл.). Словаўтварэнне з дапамогай суфікса ‑(j)ota (м > мл перад /).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бу́льба, -ы, ж.
1. Аднагадовая агародная расліна сямейства паслёнавых з падземнымі клубнямі.
2. Клубні гэтай расліны, якія выкарыстоўваюцца як харч, корм і сыравіна.
Найлепшая ежа — б. з селядцом.
3. Назва беларускага народнага танца.
◊
Бульба ў мундзірах — звараная ці спечаная з лупінамі бульба.
|| прым. бульбяны́, -а́я, -о́е (да 1 і 2 знач.).
Б. крухмал.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
стряпня́ ж., разг.
1. (действие) гатава́нне, -ння ср.; майстрава́нне, -ння ср.; фабрыкава́нне, -ння ср.; см. стря́пать;
2. (еда) е́жа, род. е́жы ж.;
невку́сная стряпня́ нясма́чная е́жа;
3. перен. (выдумка) вы́думка, -кі ж., мазня́, -ні ж.; (писанина) пісані́на, -ны ж.; (фабрикация) фабрыка́цыя, -цыі ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Сяду́шкі ’ежа з яец, смажаных на сале’ (Сцяшк.). Відаць, да сядаць (гл.), аднак матывацыя не зусім зразумелая.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
лама́нцы, ‑аў; адз. ламанец, ‑нца, м.
Абл. Ежа — піражкі або кавалкі скавародніка з кіслага пшанічнага цеста, залітыя канапляным малаком і падсмажаныя. За квасам елі верашчаку, А потым блінчыкі на маку, А там ламанцы, праснакі З пшанічнай добрае мукі. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мучны́, ‑ая, ‑ое.
1. Які мае адносіны да мукі, прызначаны для мукі. Вось ужо апошняя прама, крама мучная, а далей пойдуць хаты земляробаў. Пестрак.
2. Прыгатаваны з мукі. Мучны клей. // у знач. наз. мучно́е, ‑ога, н. Ежа з мукі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)