заме́жны, ‑ая, ‑ае.
1. Які знаходзіцца за мяжой; іншаземны, зарубежны. Замежныя дзяржавы.
2. Які адносіцца да іншай дзяржавы, краіны, належыць ім. Замежны капітал. Замежная мова. Замежная дэлегацыя. // Прывезены з-за мяжы; загранічны, імпартны. Замежны тавар.
3. Звязаны з паездкай за граніцу. Замежная камандзіроўка.
4. Які мае адносіны да вядзення знешняй палітыкі. Міністэрства замежных спраў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
васа́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да васала (у 1 знач.).
2. перан. Залежны ў эканамічных і палітычных адносінах. Васальныя дзяржавы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дэнатуралізава́цца, ‑зуюся, ‑зуешся, ‑зуецца; зак. і незак.
1. Выйсці (выходзіць) з падданства той ці іншай дзяржавы.
2. толькі незак. Зал. да дэнатуралізаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
канкарда́т, ‑у, М ‑даце, м.
Дагавор паміж рымскім панам і ўрадам пэўнай дзяржавы аб становішчы і прывілеях каталіцкай царквы ў гэтай дзяржаве.
[Лац. concordatum ад concordare — быць згодным.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
медыя́цыя, ‑і, ж.
Спец. Міжнароднае пасрэдніцтва, мірны спосаб вырашэння міжнародных спрэчак пры дапамозе савета і садзейнічання дзяржавы, якая не ўдзельнічае ў спрэчцы.
[Лац. mediatio — пасрэдніцтва.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падда́нства, ‑а, н.
Прыналежнасць грамадзянін да пэўнай дзяржавы, паняцце ўласцівае феадальнаму і буржуазнаму праву. // Уст. Падпарадкаванне каму‑н. Быць у поўным падданстве.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фрытрэ́дэрства, ‑а, н.
Кірунак у эканамічнай тэорыі і палітыцы прамысловай буржуазіі, якому характэрна патрабаванне свабоды гандлю і неўмяшання дзяржавы ў прыватнапрадпрыемніцкую дзейнасць.
[Англ. free trade — свабодны гандаль.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Рэзідэ́нт ’дыпламатычны прадстаўнік; грамадзянін якой-небудзь краіны, які пастаянна пражывае ў замежнай дзяржаве; тайны прадстаўнік разведкі, які дзейнічае на тэрыторыі іншай дзяржавы’ (ТСБМ). Паўторнае запазыч. з рус. резидент ’тс’. Ст.-бел. резыдентъ ’упаўнаважаны прадстаўнік’ < ст.-польск. rezydent < лац. residēns, ‑ntis (Булыка, Лекс. запазыч., 24).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
інтарэ́с, -у, мн. -ы, -аў, м.
1. мн. Патрэбы, імкненні, мэты, неабходнасць у чым-н.
Эканамічныя інтарэсы дзяржавы.
2. Карысць, сэнс, выгода.
Няма ніякіх інтарэсаў ехаць туды.
3. Асаблівая ўвага, цікавасць, якія праяўляюцца да каго-, чаго-н.
Вялікі і. да ўсяго новага.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
генера́л-губерна́тар, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. У царскай Расіі: чыноўнік мясцовай адміністрацыі з вышэйшай ваенна-адміністрацыйнай уладай, які стаяў на чале генерал-губернатарства.
2. У краінах Садружнасці нацый: прадстаўнік англійскага манарха, які лічыцца кіраўніком дзяржавы.
|| прым. генера́л-губерна́тарскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)