тэлеграфі́ст, ‑а, М ‑сце, м.

Работнік тэлеграфа, які прымае і перадае тэлеграмы. Часам .. [Зарэцкі] клаў на стол тэлеграфісту паперку, і той, касавурачыся адным вокам, быццам дзяцел, дробна выстукваў тэлеграфным ключом. Хомчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

акульты́зм, ‑у, м.

Агульная назва містычных вучэнняў, якія сцвярджаюць, быццам у прыродзе існуюць таямнічыя, звышнатуральныя сілы, з якімі людзі нібыта могуць уступаць у зносіны пры дапамозе магічных дзеянняў, заклінанняў і пад.

[Ад лац. occultus — схаваны, тайны.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гном, ‑а, м.

У заходнееўрапейскай міфалогіі — пачварнае чалавекападобнае карлікавае стварэнне, якое быццам бы ахоўвае падземныя скарбы. [«Жабрак»] па абліччы нагадваў нейкага ляснога гнома, і асабліва дзіўна была ў яго сівая бародка. Колас.

[Ням. Gnom.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

запаі́ць, ‑паю, ‑поіш, ‑поіць; зак., каго.

1. Залішне напаіць; абпаіць. Запаіць цяля.

2. Задобрыць, частуючы гарэлкай. Запаіў [Езуп Юрканс] суддзю і забраў [зямлю ўдавы Марцініхі], як быццам за даўгі, а жанчыну пусціў жабраваць па свеце. Броўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нерво́васць, ‑і, ж.

Уласцівасць нервовага (у 3 знач.). Нервовасць рухаў. // Павышаная ўзбуджальнасць нервовай сістэмы, хваравітая ўражлівасць. У паходцы і ўсіх рухах Ліквішвілі адчувалася нейкая нервовасць, быццам ён быў раззлаваны чымсьці. Дудо.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прызабы́цца, ‑будзецца; зак.

Разм. Не поўнасцю захавацца ў памяці; у некаторай ступені забыцца. Але колішнія раманы прызабыліся, іх быццам бы не было зусім, і .. [Вера Антонаўка] лічыла сябе такой, якой стала, — непагрэшнай. Карпаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цягу́чка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.

Клейкая мяккая цукерка з малака і цукру. // перан. Цяганіна, зацяжка. [Поклад:] — Запеў у вас як быццам неблагі, а пераходзіць ён у цягучку. Марціновіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Са́пко ’топка’ (ТС). Да сапці (гл.), параўн. польск. sapy; sapowisko ’балота’. Магчыма, семантычнае запазычанне з польск., таму што дэрываты ад сапці ў беларускай мове са значэннем ’балоцісты’ як быццам бы не адзначаны.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

атупе́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

Страціць (у выніку зморанасці, хваробы і пад.) здольнасць разумець, усведамляць; стаць някемлівым, тупым. За гэты дзень, нават, праўдзівей сказаць, за гэтыя гадзіны, ён [Стафанковіч] атупеў, быццам адзеравянеў. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

маладцава́ты, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і малайцаваты. Маладцаватая выпраўка. □ Увайшоў .. [Бабейка] у пакой нейкі пасвяжэлы, маладцаваты — твар быў паголены, румяны, вочы ясныя, з усмешкай, у якой як быццам не было нічога затоенага. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)