Verbum

зо́рка, -і, ДМ -рцы, мн. -і, -рак, ж.

1. Нябеснае цела, якое можна бачыць простым вокам у форме ззяючай кропкі на начным небе.

Палярная з.

З. першай велічыні (таксама перан.: пра выдатнага дзеяча мастацтва, навукі). Узыходзячая з. (таксама перан. пра чалавека: новая славутасць). Зорак з неба не хапае (перан.: пра звычайнага, нічым не прыметнага чалавека). Верыць у сваю зорку (перан.: у свой лёс).

2. перан. Пра дзеяча мастацтва, навукі, спартсмена.

3. Фігура, а таксама прадмет з трохвугольнымі выступамі па акружнасці.

Пяціканцовая з.

Марская з. (жывёліна).

|| прым. зо́рны, -ая, -ае (да 1 і 3 знач.).

Зорная карта.

Зорная ноч (з добра бачнымі зоркамі).

◊

Зорная часіна для каго — момант найвышэйшага ўздыму, напружання і выпрабавання сіл, вялікі поспех, трыумф.

пля́ма, -ы, мн. -ы, плям, ж.

1. Месца іншай афарбоўкі на якой-н. паверхні, а таксама месца, забруджанае чым-н.

Радзімая п.

Чарнільная п.

Белая п. (на геаграфічнай карце: абазначэнне недаследаванай мясцовасці; таксама перан.: пра што-н. невядомае, нявывучанае). Жоўтая п. (у сятчатцы вока: месца, вельмі чуллівае да святла; спец.).

2. перан. Што-н. ганебнае, надта непрыемнае.

П. на рэпутацыі.

|| памянш. пля́мка, -і, ДМ -мцы, мн. -і, -мак, ж. (да 1 знач.).

рыча́г, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

1. Устройства, якое мае пункт апоры і служыць для ўраўнаважвання болынай сілы пры дапамозе меншай, а таксама для выканання якой-н. работы.

Падважыць груз рычагом.

Р. скорасці.

Рычагі кіравання (таксама перан.).

2. перан. Сродак, якім можна паўздзейнічаць на каго-, што-н., прывесці каго-, што-н. у рух.

Пісьменнасць — р. культуры.

|| памянш. рычажо́к, -жка́, мн. -жкі́, -жко́ў, м. (да 1 знач.).

|| прым. рыча́жны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Р. механізм.

ку́хня, -і, мн. -і, -хань і -хняў, ж.

1. Асобнае памяшканне з печчу, плітой для прыгатавання ежы, а таксама камплект мэблі для такога памяшкання.

2. Падбор страў.

Беларуская к.

3. перан., адз. Махінацыі, інтрыгі, а таксама ўвогуле скрыты, закулісны бок якой-н. дзейнасці.

○

Малочная кухня — установа, якая гатуе малочныя сумесі для грудных дзяцей.

|| памянш. ку́ханька, -і, ДМ -ньцы, мн. -і, -нек, ж. (да 1 знач.).

|| прым. кухо́нны, -ая, -ае (да 1 знач.).

заку́ска, -і, ДМ -ку́сцы, ж.

1. гл. закусіць².

2. мн. -і, -сак. Ежа, страва, якой закусваюць.

Халодныя закускі.

На закуску (таксама перан.: пад канец, у заключэнне; разм.).

|| прым. заку́сачны, -ая, -ае.

камбіна́т, -а, М -на́це, мн. -ы, -аў, м.

Аб’яднанне прамысловых прадпрыемстваў розных вытворчых галін, а таксама аб’яднанне дробных прадпрыемстваў.

К. бытавых паслуг.

Швейны к.

|| прым. камбіна́цкі, -ая, -ае і камбіна́таўскі, -ая, -ае.

ку́жаль, -ю, м.

1. Валакно ачэсанага лёну, а таксама ніткі з такога валакна.

Спрасці к.

2. Палатно з такіх нітак.

Наткаць абрусаў з кужалю.

|| прым. кужэ́льны, -ая, -ае.

Кужэльныя ніткі.

Кужэльная кашуля.

інкаса́тар, -а, мн. -ы, -аў, м.

Службовая асоба, якая займаецца прыёмам грошай ад арганізацый і ўстаноў для здачы іх у банк, а таксама машына, якая перавозіць такую асобу.

|| прым. інкаса́тарскі, -ая, -ае.

ірво́та і (пасля галосных) рво́та, -ы, ДМ (і)рво́це, ж.

Адвольнае вывяржэнне змесціва страўніка цераз рот, а таксама тое, што вывергнута такім чынам.

|| прым. ірво́тны і (пасля галосных) рво́тны, -ая, -ае.