напро́тив

1. нареч. (на противоположной стороне) насу́праць, насупро́ць, напро́ці, напро́ціў разг.;

2. предлог с род. насу́праць, насупро́ць, напро́ці, напро́ціў (каго, чаго);

3. нареч. (наоборот) наадваро́т; (наперекор) наперако́р;

совсе́м напро́тив зусі́м наадваро́т;

4. в знач. вводн. сл. наадваро́т; — Здесь пло́хо? — Напро́тив, хорошо́. — Тут дрэ́нна? — Наадваро́т, до́бра.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

счита́ть​I несов., в разн. знач. лічы́ць;

счита́ть до десяти́ лічы́ць да дзесяці́;

ма́льчик хорошо́ счита́ет хло́пчык до́бра лі́чыць;

счита́ть ове́ц лічы́ць аве́чак;

счита́ть со вчера́шнего дня лічы́ць з учара́шняга дня;

◊

счита́ть воро́н лічы́ць (страля́ць) варо́н;

счита́ть звёзды лічы́ць зо́ркі;

счита́ть дни лічы́ць дні.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гла́дка нареч.

1. в разн. знач. гла́дко;

г. абструга́ць — гла́дко острога́ть;

г. зачэ́саны — гла́дко причёсанный;

г. пі́ша — гла́дко пи́шет;

усё ідзе́ до́бра і г. — всё идёт хорошо́ и гла́дко;

2. (аккуратно, по фигуре) ло́вко;

◊ не ўсё г. — не всё гла́дко;

язык г. хо́дзіць — язы́к хорошо́ подве́шен (приве́шен)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

запа́рыцца сов.

1. в разн. знач. запа́риться;

бо́чка до́бра ~рылася — бо́чка хорошо́ запа́рилась;

зусі́м я ~рыўся з гэ́тай зада́чай — совсе́м я запа́рился с э́той зада́чей;

з. ў ла́зні да паўсме́рці — запа́риться в ба́не до полусме́рти;

2. (настояться в кипятке) завари́ться;

чай ~рыўся — чай завари́лся;

3. вспоте́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

падско́чыць сов.

1. подскочи́ть, подпры́гнуть;

2. (быстро приблизиться) подскочи́ть, подбежа́ть;

3. перен., разг. (резко подняться) подскочи́ть;

тэмперату́ра ў хво́рага ~чыла — температу́ра у больно́го подскочи́ла;

цэ́ны ~чылі — це́ны подскочи́ли;

4. разг. подойти́, подоспе́ть;

до́бра, што хло́пцы якра́з ~чылі і дапамаглі́ — хорошо́, что ребя́та как раз подоспе́ли и помогли́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прывяза́цца сов.

1. в разн. знач. привяза́ться;

п. по́ясам да слупа́ — привяза́ться по́ясом к столбу́;

вяро́ўка до́бра ~за́лася — верёвка хорошо́ привяза́лась;

2. перен. приста́ть, прицепи́ться, привяза́ться; придра́ться;

3. перен. привяза́ться, привы́кнуть;

4. перен. привяза́ться (к кому), увяза́ться (за кем);

да нас ~за́ўся саба́ка — за на́ми увяза́лась соба́ка

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нарадзі́ць, ‑раджу, ‑родзіш, ‑родзіць; зак., каго-што.

1. Даць жыццё каму‑н. шляхам родаў. У хутарской адзіноце Галена нарадзіла сына. Чорны.

2. перан. Даць пачатак чаму‑н., стварыць што‑н., быць прычынай з’яўлення чаго‑н. Рэвалюцыя нарадзіла Савецкую краіну. □ Гэта была незабыўная да смерці крыўда, яна нарадзіла глыбокую злосць. Быкаў. Цяпер.. [Славік] добра разумеў, што толькі вера ў сур’ёзнасць яго прызнання можа нарадзіць у Машы гэтакія ж пачуцці. Шамякін.

•••

У чым маці нарадзіла гл. маці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

на́рыс, ‑а, м.

1. Літаратурны твор невялікіх памераў, у аснове якога ляжаць рэальныя факты з жыцця і дзейнасці цікавых людзей. Крытыка-біяграфічны нарыс. □ Там [у калгасе] жылі добра, і Толя з радасцю пісаў аб гэтым у сваіх .. нарысах. Брыль. Спецыфічнай асаблівасцю нарыса ўяўляецца тое, што ў ім апісваюцца канкрэтныя, рэальныя (а не выдуманыя) людзі, факты, падзеі. А. Макарэвіч.

2. звычайна мн. (на́рысы, ‑аў). Назва спецыяльнай навуковай працы, прысвечанай распрацоўцы якога‑н. аднаго пытання. Нарысы па дыялекталогіі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыглу́хнуць, ‑не; пр. прыглух, ‑ла; зак.

1. Стаць менш чутным, прыціхнуць. Гоман прыглух. □ Макарка і Лёнік пастаялі яшчэ трохі, пакуль адышоўся трактар і прыглух яго шум. Колас. // Спыніць дзеянне (пра матор). Васіль ужо быў павярнуўся і хацеў ісці, як раптам матор экскаватара зноў прыглух, і ён пачуў голас Алеся: — Гэй, Вася! Краўчанка.

2. перан. Аслабець, зменшыцца. [Зыбін] адчуваў сябе добра, і думкі пра зварот у Тагіл зноў адышлі кудысьці далей, прыціхлі, прыглухлі. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыкле́іцца, ‑клеюся, ‑клеішся, ‑клеіцца; зак.

Прымацавацца да чаго‑н. з дапамогай клею або чаго‑н. клейкага. Папера добра прыклеілася. // Прыліпнуць, прыстаць да чаго‑н. З-пад вязанай шэрай хусткі выбілася пасмачка русявых [валасоў] і прыклеілася да ўспацелага лба. Навуменка. // перан. Замацавацца за кім‑н. (пра мянушку, прозвішча). Вось і прыклеілася да .. [Максіма] мянушка «Маўчун». Капусцін. Я і сам ведаў, што сёння вяселле Лаўрэнавага Жэнькі, хлопца, да якога з маленства яшчэ прыклеілася мянушка «Цыца». Сіпакоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)