Verbum

лая́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Які знешне захоўвае вернасць у адносінах да дзяржаўнай улады. // Які сведчыць аб такой вернасці. Лаяльны ўчынак.

2. Які карэктна адносіцца да каго‑, чаго‑н. Шырокага лічылі іграком не зусім лаяльным, але аб гэтым яму ў вочы не казалі. Колас.

маладзі́ць, ‑ладжу, ‑лодзіш, ‑лодзіць; незак., каго-што.

Надаваць больш малады выгляд. Гадоў .. [рыбаку] было можа трыццаць з гакам, але твар быў да чарнаты загарэлы і гладка паголены, і гэта прыкметна маладзіла яго. Чыгрынаў. Цёплы духмяны вецер .. малодзіць шчокі і весела плюшчыць вочы. Брыль.

мло́сны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да млосці. У Ярыгі кружылася галава, але пачуццё звычайнай чалавечай цікаўнасці перамагло млосную слабасць. Лынькоў.

2. перан. Прыкры, цяжкі; моташны. Млосны камарыны гуд. Млосная ноч. □ Стаіць млосная, з густым пахам соснаў і ягад, цішыня. Мележ.

на́двае, прысл.

1. На дзве часткі; папалам. Для адводу вачэй [Міця] яшчэ з раніцы пайшоў з касой у кусты, але не косіць, а пілуе рашпілем надвае зенітны снарад. Навуменка.

2. перан. Разм. Няпэўна, дапускаючы розныя варыянты.

•••

Бабка надвае варажыла (гадала) гл. бабка ​¹.

настаўле́нне, ‑я, н.

1. Павучанне, настойлівая парада. Бацькоўскае настаўленне. □ — Не лезь ты са сваімі настаўленнямі, — агрызнуўся, але без злосці Ваўчок. Хадкевіч. // Парада, якая што‑н. растлумачвае. Вася Захараўна дае апошнія настаўленні, як абыходзіцца з дзіцем. Сабаленка.

2. Інструкцыя. Настаўленне па вайсковай справе.

насты́рны, ‑ая, ‑ае.

Разм. Настойлівы, напорысты, упарты ў дасягненні чаго‑н. Адзін настырны карэспандэнт усё дапытваўся, у чым сакрэт поспеху яго, Альбіна Іванавіча, работы. Даніленка. На Прывакзальнай плошчы зачыняліся магазіны, але пад дзвярыма стаялі запозненыя і настырныя пакупнікі і прасіліся нешта купіць. Адамчык.

наўздага́д, прысл.

Разм. Наўгад, як выйдзе. З гасцінца [разведчыкі] паехалі ўніз, у даліну, больш вобмацкам ды наўздагад, бо не відаць было нават конскіх вушэй. Брыль. Стралялі .. [гітлераўцы] наўздагад, і снарады звычайна рабілі пералёт, але некалькі са скрыгатам лягло на высеку і каля насыпу. Мележ.

недарэ́чнасць, ‑і, ж.

1. Уласцівасць недарэчнага. Раман разумеў усю недарэчнасць.. [папрокаў], але нічога іншага сказаць не мог. Чарнышэвіч.

2. Недарэчны ўчынак, думка, паводзіны і пад. У рамястве .. [Васіль] быў вельмі здатным.., а ў гаспадарскіх справах часта спатыкаўся, меў шмат усякіх промахаў і ўсякіх недарэчнасць. Кулакоўскі.

непрае́зджы, ‑ая, ‑ае.

Цяжкі або немагчымы для праезду. Бярлога была ў дзікім гушчарніку, ніхто не парушаў спакой, хаця і праходзіла недалёка лясная дарога, але была яна глухой і непраезджай. Лынькоў. Сэрца .. [Даніка] стукала трывожна, часта, — а што калі дарога акажацца зусім непраезджай?.. Краўчанка.

падахво́чванне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. падахвочваць — падахвоціць.

2. Словы, якімі выклікаюць, падтрымліваюць жаданне што‑н. рабіць. Ужо даўно ўзмакрэла спіна, кроплі поту сцякалі па твары, але працаваць пад жарты і падахвочванні дзядзькі Мікіты было надзвычай прыемна і лёгка. Сіўцоў.