свіст, -у, М -сце, м.

1. Рэзкі, высокі гук, які ўтвараецца моцным выдыханнем паветра праз сціснутыя губы ці зубы, а таксама пры дапамозе свістка ці іншага прыстасавання.

Ад свісту паліцэйскага спынілася машына.

2. Рэзкі, высокі гук, які ўтвараецца парай, паветрам, што вырываецца з сілай праз вузкую адтуліну.

С. паравоза.

3. Голас некаторых птушак і жывёл такога тэмбру і вышыні.

Салаўіны с.

4. Гук, які ўтварае прадмет пры хуткім рассяканні паветра.

С. куль.

○

Мастацкі свіст — высвістванне мелодыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адвіта́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Абмяняцца адвітальнымі словамі, поціскам рук і пад. пры расставанні, пры разлуцы; развітацца. Пакуль Алесь увязваў воз, Патапчык адвітаўся і пайшоў наперад. Чарнышэвіч. Дзяўчаты адвіталіся і выйшлі, але Алеська вярнулася назад. Дубоўка. // Адказаць на адвітанне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дзяльба́, ‑ы, ж.

Падзел, размеркаванне. Дзяльба здабычы. □ Пры дзяльбе зямлі Крушынскі стараўся ўраўняць усіх. Бядуля. У аповесці апавядалася аб класавай барацьбе ў вёсцы, аб яе праявах, у прыватнасці, пры штогодняй дзяльбе сялянамі ў час сенакосу былых памешчыцкіх лугоў. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ды́шаль, -шля, мн. -шлі, -шляў, м.

1. Тоўстая аглобля, якая прымацоўваецца да сярэдзіны пярэдняй восі пры парнай запрэжцы.

2. У плузе: жалезная выгнутая пласціна, да пярэдняга канца якой прымацоўваецца ворчык.

|| прым. ды́шлевы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дэрыва́цыя, -і, ж. (спец.).

1. Бакавое адхіленне снарадаў і куль пры палёце.

2. Адвод вады ад галоўнага рэчышча ракі ў бок па канале.

3. Утварэнне новых слоў ад слова-асновы.

|| прым. дэрывацы́йны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

жаць, жну, жнеш, жне; жнём, жняце́, жнуць; жні; жа́ты; незак., што.

Зразаць пад корань хлебныя злакі сярпамі ці пры дапамозе спецыяльных машын.

Ж. жыта.

|| зак. зжаць, сажну́, сажне́ш, сажне́; сажнём, сажняце́, сажну́ць; сажні́; зжа́ты.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

жы́вапіс, -у, м.

1. Від выяўленчага мастацтва, звязаны з адлюстраваннем прадметаў і з’яў рэальнага свету пры дапамозе фарбаў.

Школа жывапісу.

2. зб. Творы гэтага віду мастацтва.

Станковы ж.

|| прым. жывапі́сны, -ая, -ае.

Жывапісная майстэрня.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

жэ́рабя, -я, н.

1. Умоўны знак (дробная рэч, паперка і пад.), што выцягваецца наўгад з шэрагу такіх жа прадметаў пры вызначэнні права на што-н., чарговасці і пад.

Цягнуць ж.

2. перан. Лёс, доля.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

заво́чны, -ая, -ае.

1. Які адбываецца пры адсутнасці таго, хто мае дачыненне да справы.

Завочнае знаёмства.

2. Звязаны з навучаннем без пастаяннага наведвання лекцый, шляхам самастойнага вывучэння прадметаў.

Завочнае аддзяленне педагагічнага ўніверсітэта.

Завочнае навучанне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ві́лкі, -лак.

1. Доўгая драўляная ручка з двума металічнымі паўкруглымі рагамі на канцы, пры дапамозе якой ставяць у печ і вымаюць з печы гаршкі, чыгункі.

2. Тое, што і вілы.

|| прым. ві́лачны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)